Torbiele wątroby to przestrzenie wypełnione płynem w obrębie wątroby, przypominające bańkę lub balonik. Większość z nich to nowotwory łagodne, które nie są złośliwe i nie dają przerzutów, choć istnieją także torbiele nowotworowe, czyli złośliwe nowotwory w postaci torbieli.

Możemy wyróżnić dwa główne typy torbieli wątroby:

• Torbiele nienowotworowe, które są najczęstsze:
  • Wrodzone i uwarunkowane genetycznie, takie jak torbiele proste wątroby, torbiele dróg żółciowych, zwyrodnienie wielotorbielowate wątroby,
  • Nabycie, spowodowane przez uraz lub zarażenie pasożytami.
• Torbiele nowotworowe, które są rzadkie:
  • Nowotwory torbielowate, takie jak torbielakogruczolak, torbielakogruczolakorak, naczyniakomięsaki,
  • Duże guzy nowotworowe, ulegające rozpadowi i martwicy.

Torbiel prosta wątroby to najczęściej pojedyncza, okrągła lub owalna zmiana o mniejszym rozmiarze, ale może występować kilka torbieli o różnych wielkościach. Miąższ wątroby poza torbielami jest zdrowy. Torbiele wątroby są dosyć powszechne.

Torbiele proste wątroby zazwyczaj nie wywołują żadnych objawów i są odkrywane przypadkowo podczas rutynowych badań obrazowych, na przykład podczas ultrasonografii brzucha. Duże torbiele (powyżej 10 cm) mogą powodować ból, dyskomfort, uczucie pełności i ucisku w górnej części brzucha (nadbrzuszu). Czasami mogą występować wzdęcia i wymioty. Rzadko pojawia się żółtaczka, wodobrzusze i problemy z przepływem krwi przez żyły wątrobowe. Nagły ból w prawym górnym kwadrancie brzucha może wskazywać na krwawienie do torbieli.

Rozpoznanie torbieli prostych zazwyczaj opiera się na charakterystycznych cechach obrazów diagnostycznych - badania ultrasonograficzne lub tomografii komputerowej brzucha.

Leczenie jest zalecane jedynie u pacjentów z torbiami, które wywołują objawy. Leczenie torbieli prostych polega na ich usunięciu chirurgicznym.

Torbiele proste wątroby nie stanowią przeciwwskazania do ciąży. Kobiety w ciąży powinny regularnie wykonywać badania ultrasonograficzne w celu monitorowania.

Wewnątrzwątrobowe torbiele żółciowe są rzadsze niż torbiele proste i stanowią 3–5% wszystkich torbieli wątroby, tworzą się już w okresie płodowym. Objawy często pojawiają się u dorosłych i zależą głównie od zakażenia w drogach żółciowych, mogą to być ból brzucha, gorączka i żółtaczka. Czasami objawy ograniczają się jedynie do gorączki i przemijającej żółtaczki. Rozpoznanie opiera się głównie na badaniach obrazowych takich jak USG i tomografia komputerowa brzucha (TK). Leczenie polega na usunięciu fragmentu wątroby, w której zlokalizowana jest torbiel. Po usunięciu torbiel poddawana jest badaniom histopatologicznym, ponieważ istnieje ryzyko rozwoju raka z nabłonka dróg żółciowych.

Torbiele pourazowe powstają jako wynik tępymi urazów wątroby, rzadko zdarzają się w wyniku urazów przenikających. Diagnoza i symptomy są zależne od mechanizmu i rozległości obrażeń. Nie zawsze konieczne jest operacyjne leczenie torbieli pourazowych. W niektórych przypadkach, gdy torbiele ulegną zakażeniu, stosuje się drenaż zewnętrzny, czyli opróżnienie torbieli. W sytuacji rozległych uszkodzeń miąższu wątroby, zwłaszcza gdy w torbieli stwierdzono obecność żółci, usunięcie części lub całej wątroby może być konieczne.

Zespół wielotorbielowatych zmian w wątrobie to schorzenie charakteryzujące się obecnością dużej liczby (ponad 20) torbieli wątroby, przypominających proste torbiele, ale zazwyczaj większych. Choroba może występować samodzielnie, co daje najlepsze rokowanie, a jej przebieg zazwyczaj przebiega bezobjawowo, lub może towarzyszyć zespołowi wielotorbielowatych zmian nerek – częściej w postaci dziedzicznej dominującej niż recesywnej.

Leczenie stosuje się w przypadku objawowych torbieli – może obejmować operacyjne usunięcie lub przezskórną aspirację (wysączenie torbieli poprzez nakłucie skóry). W przypadku pacjentów z nasilającymi się objawami i dużą liczbą torbieli może być konieczny przeszczep wątroby.

Nie sposób jednoznacznie określić, jak torbiele rosną, ponieważ nie istnieją ściśle określone reguły dotyczące tego procesu. Rozmiar torbieli może być różny w zależności od ich typu i mechanizmu powstawania. Warto zaznaczyć, że nie wszystkie torbiele zwiększają swoją wielkość.

Może się zdarzyć, że w pewnych przypadkach torbiel wątroby może się sama wchłonąć, szczególnie jeśli jest małych rozmiarów.