Co to jest szkarlatyna (płonica) i jakie są jej przyczyny?
Szkarlatynę powodują niektóre odmiany paciorkowców, które wytwarzają toksyny bakteryjne. Paciorkowce są bakteriami odpowiedzialnymi m.in. za występowanie anginy.
Zarażenie następuje poprzez kontakt z osobą chorym na anginę lub dur plamicowy. Można zarazić się drogą kropelkową, a także poprzez dotyk zainfekowanych przedmiotów lub spożywanie zakażonych pokarmów. Ryzyko zakażenia się po kontakcie w domu z chorym osobą wrażliwą wynosi około 25%. Chorobę częściej przechodzą dzieci, u dorosłych jest ona rzadko spotykana. Najwięcej przypadków zakażenia występuje w przedszkolach i szkołach. Zachorowania mają tendencję do występowania częściej w klimacie umiarkowanym, zwłaszcza w okresie jesiennym i zimowym. Szkarlatyna inkubuje się krótko – od 12 godzin do 4 dni.
Objawy szkarlatyny
Jak rozpoznaje się szkarlatynę?
Leczenie szkarlatyny
Jakie są powikłania szkarlatyny?
W trakcie przebiegu szkarlatyny mogą pojawić się komplikacje zbliżone do tych w anginie paciorkowcowej. Wśród nich można wymienić:
- powikłania ropne (wcześnie) – ropień w okolicy gardła, ropne zapalenie węzłów chłonnych szyjnych, ropne zapalenie ucha środkowego i/lub wyrostka sutkowatego, ropne zapalenie zatok przynosowych,
- późne powikłania immunologiczne (rzadko u dorosłych) – gorączka reumatyczna, ostre kłębuszkowe zapalenie nerek,
- inne (rzadko) – zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Dlatego każdy dodatkowy symptom, nawrót gorączki, powiększenie węzłów chłonnych, spadek sił życiowych, stanowią wskazanie do ponownego konsultacji lekarskiej.
Czy na szkarlatynę choruje się tylko raz?
Można zachorować na płonicę trzykrotnie (istnieją trzy różne typy toksyn bakteryjnych). Przejście choroby zapewnia odporność na konkretny typ toksyny. Niemowlęta nie chorują na tę chorobę.
W przypadku nieleczonych przypadków płonicy śmiertelność wynosi od 15 do 20%. Rokowanie w przypadku niepowikłanej płonicy jest dobre.
Szkarlatyna – szczepienie
1. Brak szczepionki przeciwko szkarlatynie.
2. Nie ma szczepionki chroniącej przed zachorowaniem na szkarlatynę.
Jak chronić się przed zachorowaniem?
Aby zapobiec chorobie, należy unikać kontaktu z osobami, które są zarażone. Osoby chore powinny być izolowane przez 24 godziny po rozpoczęciu leczenia odpowiednim antybiotykiem.