Niedobór hormonów tarczycy jest najczęstszym problemem związanym z tarczycą; dotyka około 5% dorosłych kobiet i około 1% mężczyzn. Choroba ta może występować u ludzi w różnym wieku, w tym u osób starszych (szczególnie powyżej 60. roku życia), młodych oraz dzieci. W przypadku choroby Hashimoto, niedobór hormonów tarczycy często występuje u innych członków rodziny.

W razie wystąpienia symptomów wskazujących na niedoczynność tarczycy należy skonsultować się z lekarzem rodzinnym, który po przeprowadzeniu badania lekarskiego (po zebraniu informacji i po badaniu) podejmie decyzję o konieczności zbadania poziomu TSH. Regularne badania TSH powinny być wykonywane u osób, u których w rodzinie występuje choroba Hashimoto. Wykrycie niedoczynności tarczycy u kobiet w ciąży ma szczególne znaczenie, ponieważ jest to niekorzystne zarówno dla matki, jak i dziecka nienarodzonego. Dlatego wielu specjalistów zaleca przeprowadzenie badania TSH u każdej kobiety planującej ciążę.

W celu potwierdzenia dysfunkcji tarczycy niezbędne jest przeprowadzenie badań hormonalnych. Pierwsza ocena funkcji tarczycy (poziom TSH we krwi) może zostać zlecona przez lekarza rodzinnego. W przypadku wyniku poza normą (zbyt wysoki) konieczne jest sprawdzenie poziomu tyroksyny (FT4). Pierwotną niedoczynność tarczycy (spowodowaną chorobą tarczycy, a nie przysadki) można zdiagnozować, gdy podwyższone TSH towarzyszy obniżone FT4.

W przypadku stwierdzenia niedoczynności tarczycy lekarz będzie próbował ustalić jej przyczynę. Przydatne w tym celu są badania ultrasonograficzne tarczycy; w przypadku choroby Hashimoto możliwe jest zauważenie zmniejszenia tarczycy oraz obniżonej echogeniczności.

Oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwko tarczycy, zwłaszcza anty-TPO lub anty-TG, może również pomóc w postawieniu diagnozy. Podwyższone stężenie anty-TPO jest charakterystyczne dla choroby Hashimoto.

Niedobór hormonów tarczycy można skutecznie leczyć poprzez regularne przyjmowanie lewotyroksyny, która jest syntetyczną formą tego hormonu. Istnieje wiele preparatów lewotyroksyny dostępnych na polskim rynku, dlatego zaleca się stosowanie tego samego preparatu, aby osiągnąć najlepsze efekty. Regularne podawanie hormonów tarczycy prowadzi do normalizacji poziomu TSH i przywraca właściwe funkcjonowanie organizmu. Większość pacjentów może być leczona w warunkach ambulatoryjnych, jednak osoby z ciężką niedoczynnością tarczycy lub współistniejącymi poważnymi schorzeniami mogą wymagać leczenia szpitalnego.

Lewotyroksynę zaleca się przyjmować regularnie, najlepiej rano na czczo, 30-60 minut przed posiłkiem. Dawkę leku ustala lekarz indywidualnie, a następnie monitoruje poziom TSH, dostosowując dawkę leku w zależności od wyniku badań. Konieczne może być częstsze badanie TSH na początku leczenia, jednak po ustabilizowaniu niedoczynności tarczycy kontrola może być rzadsza.

Przed rozpoczęciem leczenia należy poinformować lekarza o przyjmowanych innych lekach, ponieważ niektóre z nich mogą mieć wpływ na wchłanianie lewotyroksyny. Przyjmowanie preparatów zawierających żelazo należy rozdzielać co najmniej o dwie godziny od lewotyroksyny, zgodnie z zaleceniami dotyczącymi odstępu czasowego między tymi substancjami.

Prawie wszyscy pacjenci z niedoczynnością tarczycy potrzebują leczenia lewotyroksyną oraz regularnych kontroli poziomu TSH przez całe życie. Istnieją jednak sytuacje, takie jak poporodowe zapalenie tarczycy, podostre zapalenie tarczycy czy polekowa niedoczynność tarczycy, gdzie może dojść do samodzielnego wyzdrowienia i ustąpienia problemu.

Autoimmunologiczne schorzenia tarczycy, takie jak choroba Gravesa i Basedowa oraz choroba Hashimoto, mają podłoże genetyczne. Nie da się zmienić genetycznej predyspozycji obciążonych osób. Osoby, których rodzina ma historię autoimmunologicznych chorób tarczycy, powinny poinformować o tym lekarza, aby unikać leków, które mogą zaszkodzić. Dodatkowo, regularne badania poziomu TSH są ważne dla wczesnego wykrycia niedoczynności tarczycy i uniknięcia poważnych komplikacji.