Lesine
Lesine
1
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
Lesine, 3 mg + 0,03 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka powlekana zawiera 0,03 mg etynyloestradiolu i 3 mg drospirenonu.
Substancja pomocnicza o znanym działaniu:
Laktoza jednowodna 62 mg
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletka powlekana.
Żółte, okrągłe tabletki powlekane.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Antykoncepcja doustna.
Decyzja o przepisaniu produktu leczniczego Lesine powinna zostać podjęta na podstawie
indywidualnej oceny czynników ryzyka u kobiety, zwłaszcza ryzyka żylnej choroby zakrzepowozatorowej oraz ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związanego ze stosowaniem produktu
Lesine, w porównaniu z innymi złożonymi hormonalnymi środkami antykoncepcyjnymi (patrz punkty
4.3 oraz 4.4).
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Dawkowanie
Jak przyjmować produkt Lesine
Tabletki należy przyjmować codziennie, mniej więcej o tej samej porze, w kolejności wskazanej na
blistrze, popijając w razie konieczności niewielką ilością płynu. Należy przyjmować jedną tabletkę na
dobę przez 21 kolejnych dni. Każde kolejne opakowanie należy rozpoczynać po 7-dniowej przerwie,
podczas której zwykle występuje krwawienie z odstawienia. Krwawienie rozpoczyna się przeważnie
po 2-3 dniach od przyjęcia ostatniej tabletki i może ono trwać jeszcze po rozpoczęciu następnego
opakowania.
Jak rozpocząć przyjmowanie produktu Lesine
• Jeżeli nie stosowano antykoncepcji hormonalnej (w poprzednim miesiącu)
Przyjmowanie tabletek należy rozpocząć w 1. dniu naturalnego cyklu miesiączkowego (tzn. w
pierwszym dniu krwawienia miesiączkowego).
• Zmiana ze złożonego hormonalnego środka antykoncepcyjnego (złożonego doustnego środka
antykoncepcyjngo, systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu transdermalnego)
2
Kobieta powinna rozpocząć przyjmowanie produktu Lesine najlepiej następnego dnia po przyjęciu
ostatniej tabletki zawierającej substancje czynne poprzedniego złożonego doustnego środka
antykoncepcyjnego, ale nie później niż następnego dnia po zakończeniu przerwy lub po przyjęciu
tabletek placebo poprzedniego złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. W przypadku
stosowania systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu transdermalnego, przyjmowanie
produktu Lesine zaleca się rozpocząć w dniu usunięcia systemu, ale nie później niż w dniu, w którym
należałoby zastosować kolejny system.
• Zmiana z produktu zawierającego wyłącznie progestagen (minitabletka, iniekcje, implant) lub
systemu domacicznego uwalniającego progestagen
Kobiety stosujące minitabletkę mogą rozpocząć stosowanie produktu w dowolnym dniu cyklu
(kobiety stosujące implant lub system domaciczny mogą rozpocząć stosowanie produktu w dniu ich
usunięcia, a kobiety stosujące iniekcje – w dniu planowanej kolejnej iniekcji). Niemniej jednak w
takich przypadkach należy poinformować pacjentkę o konieczności stosowania metody dodatkowej
antykoncepcji mechanicznej przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek.
• Po poronieniu w pierwszym trymestrze ciąży
Kobieta może od razu rozpocząć przyjmowanie produktu. W takim przypadku nie jest konieczne
stosowanie dodatkowych metod antykoncepcyjnych.
• Po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze ciąży
Należy poinformować pacjentkę, że przyjmowanie tabletek należy rozpocząć między 21. a 28. dniem
po porodzie lub poronieniu w drugim trymestrze ciąży. W przypadku późniejszego rozpoczęcia
stosowania tabletek, należy poinformować pacjentkę o konieczności stosowania dodatkowej
antykoncepcji mechanicznej przez pierwsze 7 dni przyjmowania tabletek. Jeżeli jednak wcześniej
doszło do stosunku płciowego, przed rozpoczęciem przyjmowania złożonego doustnego środka
antykoncepcyjnego należy wykluczyć ciążę lub odczekać do wystąpienia pierwszego krwawienia
miesiączkowego.
Kobiety karmiące piersią, patrz punkt 4.6.
Postępowanie w przypadku pominięcia tabletek
Jeżeli od czasu planowego przyjęcia tabletki upłynęło mniej niż 12 godzin, skuteczność ochrony
antykoncepcyjnej nie uległa zmniejszeniu. Kobieta powinna przyjąć tabletkę jak najszybciej po
przypomnieniu sobie o pominięciu tabletki, a kolejne tabletki powinna przyjmować o zwykłej porze.
Jeżeli od czasu planowego przyjęcia tabletki upłynęło więcej niż 12 godzin, skuteczność ochrony
antykoncepcyjnej może być zmniejszona. W takim przypadku należy postępować zgodnie z
następującymi dwiema podstawowymi zasadami:
1. Nigdy nie należy przerywać stosowania tabletek na dłużej niż 7 dni.
2. Odpowiednie hamowanie osi podwzgórze-przysadka-jajniki następuje po 7 dniach ciągłego
przyjmowania tabletek.
W oparciu o przedstawione informacje w codziennej praktyce lekarskiej można udzielać
następujących informacji:
• Tydzień 1
Przypomniawszy sobie o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę,
nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o
zwykłej porze. Ponadto przez następne 7 dni należy dodatkowo stosować antykoncepcję mechaniczną,
3
np. prezerwatywy. Jeżeli w ciągu 7 poprzedzających dni doszło do stosunku, należy uwzględnić
możliwość zajścia w ciążę. Im więcej tabletek pominięto i im mniej czasu minęło od przerwy w
stosowaniu tabletek, tym większe ryzyko zajścia w ciążę.
• Tydzień 2
Przypomniawszy sobie o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą tabletkę,
nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o
zwykłej porze. Jeżeli w ciągu 7 dni przed pominięciem tabletki stosowano właściwe dawkowanie, nie
ma konieczności stosowania dodatkowych środków antykoncepcyjnych. Jeżeli pominięto więcej niż 1
tabletkę, należy przez 7 dni stosować dodatkową metodę antykoncepcji.
• Tydzień 3
Istnieje znaczne ryzyko zmniejszenia skuteczności metody ze względu na zbliżającą się 7-dniową
przerwę w przyjmowaniu tabletek. Jednak odpowiednio dostosowując schemat dawkowania, można
zapobiec zmniejszeniu skuteczności antykoncepcyjnej. Zastosowanie jednej z dwóch opcji
przedstawionych poniżej sprawia, że nie ma konieczności stosowania dodatkowych metod
antykoncepcyjnych, pod warunkiem, że przez 7 dni poprzedzających pominięcie tabletki stosowano
prawidłowe dawkowanie. W przeciwnym razie należy poinformować kobietę, że powinna zastosować
pierwszą z wymienionych dwóch opcji, oraz że przez 7 kolejnych dni powinna także stosować
dodatkową metodę antykoncepcji.
1. Przypomniawszy sobie o pominiętej dawce, należy natychmiast przyjąć ostatnią zapomnianą
tabletkę, nawet jeżeli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy
przyjmować o zwykłej porze. Bezpośrednio po zakończeniu bieżącego blistra należy rozpocząć
następny blister – oznacza to, że należy zrezygnować z przerwy między kolejnymi
opakowaniami.
Do czasu zakończenia przyjmowania tabletek z drugiego blistra zwykle nie występuje
krwawienie z odstawienia, niemniej jednak w niektórych przypadkach w dniach, w których
stosuje się tabletki, może wystąpić plamienie lub krwawienie międzymiesiączkowe.
2. Można również zalecić zaprzestanie przyjmowania tabletek z bieżącego blistra. Następnie
kobieta powinna przerwać stosowanie produktu przez okres do 7 dni, wliczając te, w których
pominęła przyjmowanie tabletek, a następnie rozpocząć nowy blister.
Jeżeli w ciągu pierwszej normalnej przerwy w stosowaniu tabletek po pominięciu dawek nie
występuje krwawienie z odstawienia, należy wziąć pod uwagę zajście w ciążę.
Zalecenia w przypadku zaburzeń żołądkowo-jelitowych
W przypadku ciężkich zaburzeń żołądkowo-jelitowych (np. wymiotów lub biegunki), może dojść do
zmniejszenia wchłaniania produktu. W takim przypadku należy stosować dodatkowe metody
antykoncepcyjne. Jeżeli w ciągu 3-4 godzin po przyjęciu tabletki wystąpią wymioty, należy jak
najszybciej przyjąć nową (dodatkową) tabletkę. W miarę możliwości nową tabletkę należy przyjąć w
okresie do 12 godzin licząc od zwykłej pory przyjmowania tabletki.
Jeżeli upłynie ponad 12 godzin od przyjęcia tabletki, należy uwzględnić zalecenia dotyczące
pominięcia dawek, przedstawione w punkcie 4.2 „Postępowanie w przypadku pominięcia tabletek”.
Jeżeli kobieta nie życzy sobie zmiany schematu dawkowania, powinna przyjąć dodatkową(-e)
tabletkę(-i) z nowego blistra.
W jaki sposób opóźnić wystąpienie krwawienia z odstawienia
Aby opóźnić czas wystąpienia krwawienia z odstawienia, należy pominąć przerwę i bezpośrednio
przystąpić do stosowania tabletek produktu Lesine z kolejnego blistra. Czas opóźnienia krwawienia
można wydłużyć, przyjmując kolejne tabletki, nawet do zakończenia drugiego opakowania. W czasie
4
wydłużonego w ten sposób cyklu może wystąpić niewielkie krwawienie międzymiesiączkowe lub
plamienie. Następnie, po normalnej 7-dniowej przerwie, należy wznowić przyjmowanie produktu
Lesine.
Kobietom, które zamierzają przesunąć krwawienie z odstawienia na inny dzień tygodnia niż w
aktualnie stosowanym schemacie dawkowania, można zalecić skrócenie najbliższej przerwy w
przyjmowaniu tabletek o dowolną liczbę dni. Im krótsza przerwa, tym większe jest
prawdopodobieństwo, że nie wystąpi krwawienie z odstawienia, natomiast w trakcie przyjmowania
tabletek z kolejnego opakowania może wystąpić krwawienie międzymiesiączkowe lub plamienie
(podobnie jak w przypadku opóźnienia krwawienia).
Dodatkowe informacje dotyczące szczególnych populacji
Pacjentki w podeszłym wieku
Produkt leczniczy Lesine nie jest wskazany do stosowania po menopauzie.
Pacjentki z zaburzeniami czynności wątroby
Produkt leczniczy Lesine jest przeciwwskazany u kobiet z ciężkimi chorobami wątroby. Patrz także
punkty 4.3 oraz 5.2.
Pacjentki z zaburzeniami czynności nerek
Produkt leczniczy Lesine jest przeciwwskazany u kobiet z ciężką niewydolnością nerek lub ostrą
niewydolnością nerek. Patrz także punkty 4.3 oraz 5.2.
Dzieci i młodzież
Produkt leczniczy Lesine jest wskazany tylko po rozpoczęciu miesiączkowania. Na podstawie danych
epidemiologicznych zebranych od ponad 2000 nastoletnich kobiet w wieku poniżej 18 lat nie ma
danych wskazujących na to, że bezpieczeństwo i skuteczność w tej grupie wiekowej różni się od tej
dla kobiet w wieku powyżej 18 lat.
Sposób podawania
Droga podania: podanie doustne.
4.3 Przeciwwskazania
• Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną
w punkcie 6.1.
Złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych nie należy stosować w następujących
przypadkach. Jeżeli którykolwiek z podanych stanów wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania
złożonego hormonalnego środka antykoncepcyjnego, należy natychmiast przerwać przyjmowanie
produktu.
• Występowanie lub ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ang. venous thromboembolism,
VTE)
o Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa - czynna (leczona przeciwzakrzepowymi produktami
leczniczymi) lub przebyta żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, np. zakrzepica żył
głębokich (ang. deep venous thrombosis, DVT), zatorowość płucna (ang. pulmonary
embolism, PE).
o Znana dziedziczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej np. oporność na aktywowane białko C (ang. activated protein C,
APC) (w tym czynnik V Leiden) niedobór antytrombiny III, niedobór białka C, niedobór
białka S
o Rozległy zabieg operacyjny związany z długotrwałym unieruchomieniem (patrz punkt 4.4
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania)
5
o Wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wskutek występowania wielu
czynników ryzyka (patrz punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące
stosowania).
• Występowanie lub ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (ang. arterial
thromboembolism, ATE)
o Tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe - czynne (np. zawał mięśnia sercowego) lub
objawy prodromalne (np. dławica piersiowa)
o Choroby naczyń mózgowych - czynny udar, przebyty udar lub objawy prodromalne w
wywiadzie (np. przemijający napad niedokrwienny, ang. transient ischaemic attack, TIA)
o Stwierdzona dziedziczna lub nabyta skłonność do występowania tętniczych zaburzeń
zakrzepowo-zatorowych np. hiperhomocysteinemia i obecność przeciwciał
antyfosfolipidowych (przeciwciała antykardiolipinowe, antykoagulant toczniowy)
o Migrena z ogniskowymi objawami neurologicznymi w wywiadzie
o Wysokie ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic z powodu występowania wielu
czynników ryzyka (patrz punkt 4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące
stosowania) lub występowania jednego z poważnych czynników ryzyka, takich jak:
o cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi
o ciężkie nadciśnienie tętnicze
o ciężka dyslipoproteinemia
• Aktualna lub przebyta ciężka choroba wątroby, o ile parametry czynności wątroby nie
powróciły do wartości prawidłowych.
• Jednoczesne stosowanie produktu Lesine z produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir,
parytaprewir, rytonawir, dazabuwir, glekaprewir/pibrentaswir lub
sofosbuwir/welpataswir/woksylaprewir jest przeciwskazane (patrz punkt 4.5).
• Ciężka lub ostra niewydolność nerek.
• Aktualne lub przebyte guzy wątroby (łagodne lub złośliwe).
• Podejrzenie obecności lub obecność nowotworów złośliwych zależnych od hormonów
płciowych (np. nowotwory narządów płciowych lub piersi).
• Krwawienie z dróg rodnych o nieustalonej etiologii.
• Nadwrażliwość na substancje czynne lub którąkolwiek substancję pomocniczą wymienioną w
punkcie 6.1.
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Ostrzeżenia
Jeśli występuje którykolwiek z poniższych stanów lub czynników ryzyka, należy omówić z pacjentką
zasadność stosowania produktu Lesine.
W razie pogorszenia lub wystąpienia po raz pierwszy któregokolwiek z wymienionych stanów lub
czynników ryzyka kobieta powinna zgłosić się do lekarza prowadzącego, który zadecyduje, czy
konieczne jest przerwanie stosowania produktu Lesine.
W przypadku podejrzenia lub potwierdzenia żylnych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych bądź
tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, powinno się zaprzestać stosowania złożonych
hormonalnych antykoncepcyjnych produktów leczniczych. Jeśli pacjentka rozpoczęła terapię
przeciwzakrzepowymi produktami leczniczymi, powinna zastosować inną metodę antykoncepcji, ze
względu na ryzyko teratogennego działania przeciwzakrzepowych produktów leczniczych
(kumaryny).
• Zaburzenia krążenia
6
Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Stosowanie jakichkolwiek złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych wiąże się ze
zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) w porównaniu do sytuacji,
gdy terapia nie jest stosowana. Stosowanie produktów zawierających lewonorgestrel, norgestimat
lub noretysteron jest związane z najmniejszym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Stosowanie innych produktów, takich jak produkt Lesine może być związane z dwukrotnie
większym ryzykiem. Decyzję o zastosowaniu produktu spoza grupy najmniejszego ryzyka żylnej
choroby zakrzepowo-zatorowej należy podjąć wyłącznie po rozmowie z pacjentką, w celu
zapewnienia, że rozumie ona ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związane z
produktem Lesine, jak obecne czynniki ryzyka wpływają na to ryzyko oraz, że ryzyko żylnej
choroby zakrzepowo-zatorowej jest największe w pierwszym roku stosowania. Istnieją pewne
dowody, świadczące, że ryzyko zwiększa się, gdy złożone hormonalne środki antykoncepcyjne są
przyjmowane ponownie po przerwie w stosowaniu wynoszącej 4 tygodnie lub więcej.
U około 2 na 10 000 kobiet, które nie stosują złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych i
nie są w ciąży, w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Jakkolwiek, ryzyko
to może być znacznie wyższe, w zależności od czynników ryzyka występujących u danej pacjentki
(patrz poniżej).
Szacuje się1
, że spośród 10 000 kobiet, które stosują złożone hormonalne środki antykoncepcyjne
zawierające drospirenon, u około 9 do 12 kobiet w okresie roku rozwinie się żylna choroba
zakrzepowo-zatorowa, w porównaniu do około 62 kobiet stosujących złożone hormonalne środki
antykoncepcyjne zawierające lewonorgestrel.
W obydwu sytuacjach, liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadających na
okres roku jest mniejsza niż oczekiwana liczba przypadków u kobiet w ciąży lub w okresie
poporodowym.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może być śmiertelna w 1%-2% przypadków.
Liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadających na 10 000 kobiet w
okresie roku
Liczba przypadków
Pacjentki niestosujące złożonych hormonalnych Złożone hormonalne środki antykoncepcyjne Złożone hormonalne środki antykoncepcyjne
środków antykoncepcyjnych (2 przypadki) zawierające lewonorgestrel (5-7 przypadków) zawierające drospirenon (9-12 przypadków)
1 Częstość została oszacowana na podstawie wszystkich dostępnych danych epidemiologicznych, z wykorzystaniem relatywnego ryzyka dla różnych
produktów leczniczych w porównaniu do złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających lewonorgestrel. 2 Punkt środkowy z zakresu od 5 do 7 na 10 000 kobiet w okresie roku, w oparciu o relatywne ryzyko wynoszące około 2,3 do 3,6 dla złożonych
hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających lewonorgestrel w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana.
7
U kobiet stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne niezwykle rzadko zgłaszano
przypadki zakrzepicy w innych naczyniach krwionośnych, np. żyłach i tętnicach wątrobowych,
krezkowych, nerkowych lub siatkówki.
Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Ryzyko żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentek stosujących złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne może znacząco wzrosnąć w przypadku występowania dodatkowych
czynników ryzyka, szczególnie, jeśli występuje kilka czynników ryzyka jednocześnie (patrz tabela).
Stosowanie produktu Lesine jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje jednocześnie kilka
czynników ryzyka, zwiększających ryzyko zakrzepicy żylnej (patrz punkt 4.3). Jeśli u kobiety
wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma
pojedynczych czynników – w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko żylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy
przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.3).
Tabela: Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Czynnik ryzyka Uwagi
Otyłość (wskaźnik masy ciała [ang. body
mass index, BMI] powyżej 30 kg/m2
)
Ryzyko istotnie zwiększa się ze wzrostem
BMI.
Jest to szczególnie istotne do oceny, jeśli
występują również inne czynniki ryzyka.
Długotrwałe unieruchomienie, rozległy
zabieg operacyjny, jakikolwiek zabieg
operacyjny w obrębie kończyn dolnych lub
miednicy, zabieg neurochirurgiczny lub
poważny uraz
Uwaga: tymczasowe unieruchomienie, w
tym podróż samolotem >4 godzin może
również stanowić czynnik ryzyka żylnej
choroby zakrzepowo-zatorowej, szczególnie
u kobiet ze współistniejącymi innymi
czynnikami ryzyka.
W powyższych sytuacjach zaleca się
przerwanie stosowania
plastrów/tabletek/systemu dopochwowego na
co najmniej 4 tygodnie przed planowanym
zabiegiem chirurgicznym i nie wznawianie
stosowania produktu przed upływem dwóch
tygodni od czasu powrotu do sprawności
ruchowej. Należy stosować inną metodę
antykoncepcji, aby uniknąć niezamierzonego
zajścia w ciążę.
Należy rozważyć leczenie
przeciwzakrzepowe, jeśli stosowania
produktu Lesine nie przerwano odpowiednio
wcześnie.
Obciążony wywiad rodzinny (występowanie
żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u
rodzeństwa bądź rodziców, szczególnie w
stosunkowo młodym wieku, np. przed 50
rokiem życia).
Jeśli podejrzewa się predyspozycję
genetyczną, przed podjęciem decyzji o
stosowaniu złożonego hormonalnego środka
antykoncepcyjnego kobieta powinna zostać
skierowana na konsultację u specjalisty
Inne schorzenia związane z żylną chorobą
zakrzepowo-zatorową
Nowotwór, toczeń rumieniowaty układowy,
zespół hemolityczno-mocznicowy,
przewlekłe zapalne choroby jelit (np. choroba
Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące
zapalenie jelita grubego) oraz niedokrwistość
sierpowatokrwinkowa
Wiek Szczególnie w wieku powyżej 35 lat
8
Nie osiągnięto konsensusu, co do możliwej roli żylaków oraz zakrzepowego zapalenia żył
powierzchniowych na wystąpienie lub progresję żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Należy uwzględnić zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży oraz w
szczególności w 6-tygodniowym okresie poporodowym (patrz punkt 4.6. „Wpływ na płodność, ciążę i
laktację”)
Objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości
płucnej)
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast
zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne.
Objawy zakrzepicy żył głębokich (ang. deep vein thrombosis, DVT) mogą obejmować:
- obrzęk kończyny dolnej i (lub) stopy lub obrzęk wzdłuż żyły w kończynie dolnej;
- ból lub tkliwość w kończynie dolnej, które mogą być odczuwane wyłącznie w czasie stania lub
chodzenia;
- zwiększona temperatura w zmienionej chorobowo kończynie dolnej; czerwona lub
przebarwiona skóra kończyny dolnej.
Objawy zatorowości płucnej (ang. pulmonary embolism, PE) mogą obejmować:
- nagły napad niewyjaśnionej duszności lub przyspieszenia oddechu;
- nagły napad kaszlu, który może być połączony z krwiopluciem;
- ostry ból w klatce piersiowej;
- ciężkie zamroczenie lub zawroty głowy;
- przyspieszona lub nieregularna akcja serca.
Niektóre z tych objawów (np. „duszność”, „kaszel”) są niespecyficzne i mogą być niepoprawnie
zinterpretowane jako występujące częściej lub mniej poważne stany (np. zakażenia układu
oddechowego).
Inne objawy zamknięcia naczyń mogą obejmować: nagły ból, obrzęk oraz lekko niebieskie
przebarwienie kończyn.
Jeżeli zamkniecie naczynia wystąpi w oku, objawy mogą obejmować bezbolesne zaburzenia widzenia,
które mogą przekształcić się w utratę widzenia. W niektórych przypadkach utrata widzenia może
nastąpić niemal natychmiast.
Ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Badania epidemiologiczne wykazały związek pomiędzy stosowaniem hormonalnych środków
antykoncepcyjnych a zwiększonym ryzykiem tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (zawału
mięśnia sercowego) lub zaburzeń krążenia mózgowego (np. przemijającego napadu niedokrwiennego,
udaru). Przypadki tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych mogą być przyczyną zgonu.
Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Ryzyko wystąpienia tętniczych powikłań zakrzepowo-zatorowych lub zaburzeń krążenia mózgowego
u pacjentek stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne jest zwiększone u kobiet, u
których występują czynniki ryzyka (patrz tabela). Stosowanie produktu Lesine jest przeciwwskazane,
jeżeli u pacjentki występuje jeden poważny lub jednocześnie kilka czynników ryzyka tętniczych
zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, które stawiają pacjentkę w grupie wysokiego ryzyka zakrzepicy
tętniczej (patrz punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że
zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników – w tym przypadku należy ocenić
całkowite ryzyko. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy przepisywać
złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.3).
9
Tabela: Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Czynnik ryzyka Uwagi
Wiek Szczególnie w wieku powyżej 35 lat
Palenie tytoniu Należy dokładnie pouczyć kobiety, aby nie
paliły tytoniu, jeśli zamierzają stosować
złożone hormonalne środki antykoncepcyjne.
Kobiety w wieku powyżej 35 lat, które nie
zaprzestały palenia, należy dokładnie
pouczyć, aby stosowały inną metodę
antykoncepcji.
Nadciśnienie tętnicze
Otyłość (wskaźnik masy ciała (BMI) powyżej
30 kg/m2);
Ryzyko istotnie wzrasta wraz ze wzrostem
BMI.
Jest to szczególnie ważne dla kobiet, u
których występują również inne czynniki
ryzyka.
Obciążony wywiad rodzinny (występowanie
tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
u rodzeństwa bądź rodziców, szczególnie w
stosunkowo młodym wieku, np. przed 50
rokiem życia).
Jeśli podejrzewa się predyspozycję
genetyczną, przed podjęciem decyzji o
stosowaniu złożonego hormonalnego środka
antykoncepcyjnego kobieta powinna zostać
skierowana na konsultację u specjalisty
Migrena Zwiększenie częstości występowania lub
nasilenia migreny w trakcie stosowania
złożonych hormonalnych środków
antykoncepcyjnych (która może zapowiadać
wystąpienie zaburzenia krążenia mózgowego)
może być powodem do natychmiastowego
przerwania stosowania
Inne schorzenia związane ze zdarzeniami
niepożądanymi w obrębie naczyń
Cukrzyca, hiperhomocysteinemia, wady
zastawkowe serca, migotanie przedsionków,
dyslipoproteinemia oraz toczeń rumieniowaty
układowy.
Objawy tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast
zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne.
Objawy zaburzeń krążenia mózgowego mogą obejmować:
- nagłe zdrętwienie lub osłabienie twarzy, kończyn górnych lub dolnych, szczególnie po jednej
stronie ciała;
- nagłe trudności z chodzeniem, zawroty głowy, utratę równowagi lub koordynacji;
- nagłe splątanie, trudności w mówieniu lub rozumieniu;
- nagłe zaburzenia widzenia w jednym oku lub obydwu oczach;
- nagłe, ciężkie lub długotrwałe bóle głowy bez przyczyny;
- utratę przytomności lub omdlenie z drgawkami lub bez drgawek.
Przejściowe objawy sugerują, że zdarzenie jest przemijającym napadem niedokrwiennym (ang.
transient ischaemic attack, TIA).
Objawy zawału mięśnia sercowego (ang. myocardial infarction, MI) mogą być następujące:
- ból, uczucie dyskomfortu, ucisku, ciężaru, uczucie ściskania lub pełności w klatce piersiowej,
ramieniu lub poniżej mostka;
- uczucie dyskomfortu promieniujące do pleców, szczęki, gardła, ramienia, żołądka;
- uczucie pełności, niestrawności lub zadławienia;
- pocenie się, nudności, wymioty lub zawroty głowy;
10
- skrajne osłabienie, niepokój lub duszność;
- przyspieszona lub nieregularna akcja serca.
Nowotwory
Wyniki niektórych badań epidemiologicznych wskazują, że długotrwałe (> 5 lat) stosowanie
złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych może zwiększać ryzyko wystąpienia raka szyjki
macicy. Tym niemniej trwają spory dotyczące znaczenia czynników dodatkowych, np. zachowań
seksualnych oraz innych, w tym zakażenia wirusem brodawczaka ludzkiego (ang. Human Papilloma
Virus, HPV).
W metaanalizie 54 badań epidemiologicznych wykazano nieznaczne zwiększenie ryzyka względnego
(ang. Relative Risk, RR = 1,24) rozpoznania raka piersi u kobiet stosujących złożone doustne środki
antykoncepcyjne. Zwiększone ryzyko stopniowo zanika w ciągu 10 lat od zakończenia przyjmowania
złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. Ponieważ rak piersi rzadko występuje u kobiet, które
nie ukończyły 40 lat, wzrost liczby rozpoznań tego nowotworu u kobiet aktualnie lub niedawno
stosujących złożony doustny środek antykoncepcyjny jest niewielki w stosunku do całkowitego
ryzyka wystąpienia raka piersi. We wspomnianych badaniach nie dostarczono dowodów na istnienie
związku przyczynowo-skutkowego. Obserwowany zespół czynników zwiększonego ryzyka może
wynikać z wcześniejszego rozpoznania raka piersi u kobiet stosujących złożone doustne środki
antykoncepcyjne, działania biologicznego złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych lub obu
tych czynników łącznie. U kobiet, które stosowały złożone doustne środki antykoncepcyjne, częściej
rozpoznaje się raka piersi o mniejszym zaawansowaniu klinicznym w porównaniu z kobietami, które
nie stosowały tych środków.
U pacjentek stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne rzadko opisywano występowanie
łagodnych nowotworów wątroby oraz – z jeszcze mniejszą częstością – złośliwych nowotworów
wątroby. W pojedynczych przypadkach tego typu nowotwory prowadziły do wystąpienia
zagrażających życiu krwotoków do jamy brzusznej. Dlatego w rozpoznaniu różnicowym w razie
wystąpienia ciężkiego bólu w nadbrzuszu, powiększenia wątroby lub objawów krwotoku do jamy
brzusznej u kobiet przyjmujących złożone doustne środki antykoncepcyjne należy uwzględniać
nowotwory wątroby.
Podczas stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych zawierających większe dawki
hormonów (50 µg etynyloestradiolu) zmniejsza się ryzyko wystąpienia raka endometrium oraz raka
jajnika. Nie potwierdzono, czy dotyczy to również złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych
zawierających mniejsze dawki hormonów.
Inne zaburzenia
Progestinowy składnik produktu Lesine jest substancją o działaniu antagonistycznym wobec
aldosteronu, o właściwościach oszczędzających potas. W większości przypadków nie należy
spodziewać się zwiększenia stężenia potasu. Tym niemniej w jednym z badań klinicznych dotyczącym
pacjentek z niewielkimi lub umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek, stosujących produkty
lecznicze oszczędzające potas w terapii skojarzonej, stwierdzono niewielkie, nieistotne klinicznie
zwiększenie stężenia potasu w surowicy w trakcie przyjmowania drospirenonu. Z tego względu zaleca
się sprawdzenie stężenie potasu w surowicy krwi podczas pierwszego cyklu przyjmowania u pacjentek
z niewydolnością nerek oraz stężeniem potasu w surowicy krwi przed rozpoczęciem stosowania w
górnej części zakresu wartości referencyjnych. Dotyczy to szczególnie osób przyjmujących
równocześnie produkty lecznicze oszczędzające potas. Patrz również punkt 4.5.
U kobiet z hipertrójglicerydemią lub obciążonym wywiadem rodzinnym w kierunku
hipertrójglicerydemii może występować zwiększone ryzyko zapalenia trzustki podczas stosowania
złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.
11
Wprawdzie u wielu kobiet przyjmujących złożone doustne środki antykoncepcyjne opisywano
niewielkie zwyżki ciśnienia tętniczego krwi, jednak rzadko rozpoznawano istotny klinicznie wzrost
ciśnienia tętniczego. Jedynie w takich przypadkach uzasadnione jest natychmiastowe zaprzestanie
stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych. Jeżeli podczas stosowania złożonego
doustnego środka antykoncepcyjnego u kobiety z wcześniej występującym nadciśnieniem tętniczym
stwierdza się stale zwiększone ciśnienie tętnicze lub znaczne zwiększenie ciśnienia tętniczego
niereagujące na leczenie przeciwnadciśnieniowe, konieczne jest zaprzestanie stosowania złożonego
doustnego środka antykoncepcyjnego. W uzasadnionych przypadkach można ponownie rozpocząć
stosowanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych u pacjentek, u których pod wpływem
leczenia przeciwnadciśnieniowego uzyskano normalizację wartości ciśnienia tętniczego krwi.
Opisywano występowanie następujących stanów lub pogorszenie ich przebiegu zarówno w okresie
ciąży, jak i podczas stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych, jednak nie
potwierdzono istnienia związku ze stosowaniem złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych:
żółtaczka i (lub) świąd związane z zastojem żółci, kamica żółciowa, porfiria, toczeń rumieniowaty
układowy, zespół hemolityczno-mocznicowy, pląsawica Sydenhama, opryszczka ciężarnych, utrata
słuchu związana z otosklerozą.
U kobiet z wrodzonym obrzękiem naczynioruchowym egzogenne estrogeny mogą wywołać lub nasilić
objawy obrzęku naczynioruchowego.
Ostre lub przewlekłe zaburzenia czynności wątroby niekiedy wymagają przerwania stosowania
złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego do czasu powrotu parametrów czynności wątroby do
wartości prawidłowych. Nawrót żółtaczki cholestatycznej i (lub) świądu związanego z zastojem żółci,
które występowały w czasie ciąży bądź podczas przyjmowania hormonów płciowych wymaga
zaprzestania stosowania złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych.
Wprawdzie złożone doustne środki antykoncepcyjne mogą wpływać na oporność tkanek obwodowych
na insulinę oraz na tolerancję glukozy, jednak nie dowiedziono konieczności zmiany schematu terapii
cukrzycy u osób otrzymujących złożone doustne środki antykoncepcyjne zawierające małą dawkę
estrogenów (<0,05 mg etynyloestradiolu). Tym niemniej, należy starannie kontrolować stan pacjentek
z cukrzycą, szczególnie w początkowym okresie stosowania złożonych doustnych środków
antykoncepcyjnych.
Opisywano przypadki nasilenia padaczki, choroby Leśniowskiego-Crohna oraz wrzodziejącego
zapalenia jelita grubego u kobiet przyjmujących złożone doustne środki antykoncepcyjne.
Obniżony nastrój i depresja to dobrze znane działania niepożądane stosowania hormonalnych środków
antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.8). Depresja może mieć ciężki przebieg i jest dobrze znanym
czynnikiem ryzyka zachowań samobójczych i samobójstw. Jeśli u pacjentki wystąpią zmiany nastroju
lub objawy depresji, również krótko po rozpoczęciu leczenia, zaleca się, aby skonsultowała się z
lekarzem.
Niekiedy może wystąpić ostuda, zwłaszcza u kobiet, u których w przeszłości wystąpiła ostuda
ciążowa. Kobiety predysponowane do występowania ostudy powinny unikać ekspozycji na
promieniowanie słoneczne i ultrafioletowe w okresie stosowania złożonych doustnych środków
antykoncepcyjnych.
Badanie lekarskie /konsultacja
Przed rozpoczęciem lub wznowieniem stosowania produktu Lesine należy zebrać kompletny wywiad
lekarski (w tym wywiad rodzinny) i sprawdzić, czy pacjentka nie jest w ciąży. Należy wykonać
pomiar ciśnienia tętniczego oraz badanie przedmiotowe, w celu wykluczenia przeciwwskazań (patrz
punkt 4.3) i stanów wymagających zachowania szczególnej ostrożności (patrz punkt 4.4).
Ważne jest zwrócenie uwagi kobiety na informacje dotyczące zakrzepicy żył i tętnic, w tym na ryzyko
stosowania produktu leczniczego Lesine w porównaniu z innymi złożonymi hormonalnymi środkami
12
antykoncepcyjnymi, objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej oraz zaburzeń zakrzepowozatorowych tętnic, znane czynniki ryzyka oraz co należy robić w przypadku podejrzenia zakrzepicy.
Należy również zalecić kobiecie uważne zapoznanie się z ulotką dla pacjenta i stosowanie się do
zamieszczonych tam wskazówek. Częstość oraz charakter badań należy dobrać zgodnie z
obowiązującymi wytycznymi, uwzględniając różnice osobnicze.
Należy wyjaśnić kobiecie, że złożone doustne środki antykoncepcyjne nie chronią przez zakażeniem
wirusem HIV (AIDS) ani innymi chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Zmniejszenie skuteczności
Skuteczność złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych może ulec zmniejszeniu w
przypadku np. pominięcia tabletki (patrz punkt 4.2), zaburzeń żołądkowo-jelitowych (patrz punkt 4.2)
lub jednoczesnego stosowania innych produktów leczniczych (patrz punkt 4.5).
Zaburzenia cyklu miesiączkowego
Podczas stosowania wszystkich złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych mogą wystąpić
nieregularne krwawienia (plamienia lub krwawienia międzymiesiączkowe), zwłaszcza w pierwszych
miesiącach stosowania tabletek. Dlatego ocena nieregularnych krwawień może być miarodajna
dopiero po upływie okresu adaptacyjnego odpowiadającego około 3 cyklom.
Jeżeli krwawienia międzymiesiączkowe utrzymują się lub występują u kobiety, u której uprzednio
występowały regularne cykle miesiączkowe, należy rozważyć etiologię niehormonalną i
przeprowadzić odpowiednią diagnostykę w celu wykluczenia nowotworów złośliwych lub ciąży.
Diagnostyka ta może obejmować wyłyżeczkowanie jamy macicy.
U niektórych kobiet w przerwie między stosowaniem tabletek nie występują krwawienia z
odstawienia. Jeżeli złożony doustny środek antykoncepcyjny przyjmowano zgodnie z zaleceniami
opisanymi w punkcie 4.2, prawdopodobieństwo, że kobieta zaszła w ciążę jest niewielkie. Tym
niemniej jeżeli kobieta nie stosowała złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego zgodnie z
zaleceniami, a w przerwie między przyjmowaniem tabletek nie wystąpiło krwawienie z odstawienia
lub jeżeli nie wystąpiły dwa kolejne krwawienia z odstawienia, przed kontynuacją stosowania
złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego należy wykluczyć ciążę.
Substancje pomocnicze
Ten produkt leczniczy zawiera 62 mg laktozy w tabletce. Pacjentki z rzadko występującą dziedziczną
nietolerancją galaktozy, całkowitym niedoborem lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy
nie powinny stosować tego produktu leczniczego.
4.5 Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Uwaga: W celu zidentyfikowania potencjalnych interakcji należy zapoznać się z informacjami
dotyczącymi produktów leczniczych przepisywanych do jednoczesnego stosowania.
• Wpływ innych produktów leczniczych na działanie produktu Lesine
Mogą wystąpić interakcje z produktami leczniczymi indukującymi enzymy mikrosomalne w postaci
zwiększenia klirensu hormonów płciowych, co może prowadzić do krwawienia śródcyklicznego i
(lub) nieskuteczności działania antykoncepcyjnego.
13
Postępowanie
Indukcja enzymów może wystąpić po kilku dniach leczenia. Maksymalna indukcja enzymów
występuje w ciągu kilku tygodni. Po zaprzestaniu leczenia indukcja enzymów może się utrzymywać
przez około 4 tygodnie.
Leczenie krótkoterminowe
Kobiety leczone produktami leczniczymi indukującymi enzymy powinny stosować mechaniczną lub
inną metodę antykoncepcji oprócz złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego. Dodatkowe
metody muszą być stosowane podczas całego okresu terapii skojarzonej oraz przez 28 dni po
zakończeniu leczenia.
Jeśli leczenie to trwa dłużej niż koniec przyjmowania tabletek zawierających substancję czynną z
bieżącego opakowania złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego, należy pominąć tabletki
placebo i rozpocząć przyjmowanie tabletek z następnego opakowania.
Leczenie długoterminowe
U kobiet długotrwale przyjmujących produkty lecznicze indukujące enzymy wątrobowe zaleca się
stosowanie innej, niehormonalnej metody zapobiegania ciąży.
Następujące interakcje opisywano w piśmiennictwie.
Produkty lecznicze zwiększające klirens złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych
(zmniejszające skuteczność poprzez indukcję enzymów) np. barbiturany, bosentan, karbamazepina,
fenytoina, prymidon, ryfampicyna, produkt leczniczy stosowany w leczeniu zakażeń wirusem HIV
rytonawir, newirapina, efawirenz, prawdopodobnie również felbamat, gryzeofulwina,
okskarbamazepina, topiramat oraz produktów ziołowych zawierających ziele dziurawca zwyczajnego
(Hypericum perforatum).
Produkty lecznicze wywierające wpływ na klirens złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych
Równoczesne stosowanie złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych z inhibitorami proteazy
HIV i nienukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy, włączając połączenie z inhibitorami
HCV, może zwiększać lub zmniejszać stężenie estrogenów lub progestagenów w osoczu. W
niektórych przypadkach zmiany te mogą mieć znaczenie kliniczne.
Dlatego też przepisując równoczesne stosowanie produktów leczniczych przeciwko HIV/HCV należy
wziąć pod uwagę możliwe interakcji oraz odpowiednie zalecenia. W przypadku wątpliwości, u kobiet,
podczas terapii inhibitorami proteazy lub nienukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy
należy stosować dodatkową, mechaniczna metodę antykoncepcji.
Produkty lecznicze zmniejszające klirens złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych
(inhibitory enzymów)
Równoczesne stosowanie silnych inhibitorów CYP3A4 może zwiększać stężenie estrogenów lub
progestagenów lub obu substancji w osoczu.
W wielodawkowym badaniu z zastosowaniem połączenia drospirenon (3mg/dobę)/etynyloestradiol
(0,02 mg/dobę) dodanie silnego inhibitora CYP3A4, ketokonazolu przez 10 dni, spowodowało wzrost
AUC (0-24h) drospirenonu i etynyloestradiolu odpowiednio 2,7 i 1,4 krotnie.
Dawka etorykoksybu wynosząca 60 do 120 mg/dobę podawana równocześnie ze złożoną
antykoncepcją doustną zawierającą 0,035 mg etynyloestradiolu, spowodowała zwiększenie stężenia
etynyloestradiolu w osoczu od 1,4 do 1,6 krotnie.
• Wpływ produktu Lesine na działanie innych produktów leczniczych
Złożone środki antykoncepcyjne mogą wpływać na metabolizm innych substancji czynnych. Zatem
stężenia osoczowe jak i tkankowe mogą zarówno zwiększyć się (np. cyklosporyny) jak i ulec
zmniejszeniu (np. lamotrygina).
14
Na podstawie badań inhibicji w warunkach in vitro oraz analizy interakcji in vivo w grupie
ochotniczek leczonych omeprazolem, symwastatyną oraz midazolamem jako klinicznie istotnymi
substratami markerowymi stwierdzono, że ryzyko wpływu drospirenonu w dawce 3 mg na przemiany
metaboliczne innych produktów leczniczych z udziałem cytochromu P450 jest mało prawdopodobne.
Dane kliniczne sugerują, że etynyloestradiol spowalnia klirens substratów CYP1A2, co prowadzi do
niewielkiego (np. tiklopidyna) lub umiarkowanego (np. tizanidyna) zwiększenia ich stężenia w
osoczu.
• Interakcje farmakodynamiczne
Podczas badań klinicznych z udziałem pacjentów leczonych z powodu zakażenia wirusem zapalenia
wątroby typu C (HCV) produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir/parytaprewir/rytonawir i
dazabuwir z rybawiryną lub bez rybawiryny, zwiększenie aktywności aminotransferaz (AlAT)
przekraczające 5-krotnie górną granicę normy (GGN) występowało znacznie częściej u kobiet
stosujących leki zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki antykoncepcyjne
(CHC). Ponadto, również u pacjentów leczonych glekaprewirem/pibrentaswirem lub
sofosbuwirem/welpataswirem/woksylaprewirem, zwiększenie aktywności AlAT obserwowano u
kobiet stosujących leki zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki
antykoncepcyjne (patrz punkt 4.3).
Dlatego pacjentki, które stosują Lesine muszą stosować inne metody zapobiegania ciąży (np. środki
antykoncepcyjne zawierające wyłącznie progestagen lub metody niehormonalne) przed rozpoczęciem
terapii tym skojarzeniem leków. Lesine może być ponownie zastosowany po upływie 2 tygodni od
zakończenia leczenia tym skojarzeniem leków.
• Inne rodzaje interakcji
Nie wykazano istotnego wpływu na stężenie potasu w surowicy podczas jednoczesnego stosowania
drospirenonu oraz inhibitorów konwertazy angiotensyny lub niesteroidowych leków przeciwzapalnych
u pacjentek bez niewydolności nerek. Niemniej jednak nie prowadzono badań dotyczących leczenia
produktem Lesine oraz antagonistami aldosteronu lub lekami moczopędnymi oszczędzającymi potas.
W takich przypadkach podczas pierwszego cyklu leczenia należy oznaczyć stężenie potasu w
surowicy. Patrz również punkt 4.4.
• Wyniki badań laboratoryjnych
Steroidowe środki antykoncepcyjne mogą wpływać na wyniki niektórych badań laboratoryjnych, np.
parametrów biochemicznych czynności wątroby, tarczycy, nadnerczy i nerek, stężenia osoczowe
białek (nośnikowych), np. globuliny wiążącej kortykosteroidy oraz stężenia frakcji lipidów lub
lipoprotein, parametry metabolizmu węglowodanów i wskaźniki krzepnięcia oraz fibrynolizy.
Zmienione wyniki badań laboratoryjnych zazwyczaj pozostają w granicach wartości prawidłowych.
Drospirenon wywołuje zwiększenie aktywności reninowej osocza i zwiększenie stężenia aldosteronu
dzięki niewielkiemu działaniu antagonistycznemu wobec mineralokortykosteroidów.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Stosowanie produktu Lesine nie jest wskazane u kobiet w ciąży.
Jeżeli kobieta zajdzie w ciążę podczas stosowania produktu Lesine, powinna bezzwłocznie przerwać
jego stosowanie. W szeroko zakrojonych badaniach epidemiologicznych nie stwierdzono wzrostu
ryzyka wad wrodzonych u dzieci kobiet, które przed zajściem w ciążę stosowały złożone doustne
środki antykoncepcyjne, ani działania teratogennego u dzieci kobiet, które nieumyślnie stosowały
złożone doustne środki antykoncepcyjne we wczesnej ciąży.
15
W badaniach na zwierzętach stwierdzono działania niepożądane w okresie ciąży i karmienia piersią
(patrz punkt 5.3). Na podstawie dostępnych danych pochodzących z badań na zwierzętach nie można
wykluczyć działań niepożądanych ze względu na działanie hormonalne substancji czynnych. Tym
niemniej powszechne doświadczenie kliniczne dotyczące stosowania złożonych doustne środków
antykoncepcyjnych w okresie ciąży nie wskazuje na występowanie rzeczywistych działań
niepożądanych u ludzi.
Dostępne dane dotyczące stosowania produktu Lesine u kobiet w ciąży są zbyt ograniczone, by
przesądzać o stwierdzeniu ujemnego wpływu tego produktu na przebieg ciąży oraz stan zdrowia płodu
lub noworodka. Do chwili obecnej brak jest istotnych danych epidemiologicznych.
Podejmując decyzję o ponownym rozpoczęciu stosowania Lesine należy wziąć pod uwagę,
zwiększone ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u kobiet w okresie poporodowym (patrz
punkty 4.2 i 4.4).
Karmienie piersią
Złożone doustne środki antykoncepcyjne mogą wpływać na laktację, zmniejszając ilość i zmieniając
skład pokarmu. Dlatego na ogół nie należy zalecać ich stosowania do czasu zakończenia karmienia
piersią. Niewielkie ilości steroidowych preparatów antykoncepcyjnych i (lub) ich metabolitów mogą
przenikać do mleka kobiet stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne. Takie ilości mogą
wpływać na dziecko.
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie przeprowadzono badań nad wpływem produktu na zdolność prowadzenia pojazdów i
obsługiwania maszyn. U kobiet stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne nie
obserwowano wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Informacje dotyczące poważnych działań niepożądanych – patrz punkt 4.4.
Podczas stosowania produktu Lesine zgłoszono następujące działania niepożądane:
Układ i narząd Częstość występowania działań niepożądanych
Często Niezbyt często Rzadko
>1/100 do <1/10 ≥1/1000 do <1/100 ≥1/10 000 do <1/1000
Zaburzenia układu
immunologicznego
Reakcje alergiczne Nadwrażliwość
Astma
Zaburzenia psychiczne Nastrój depresyjny Zwiększenie libido
Zmniejszenie libido
Zaburzenia układu
nerwowego
Ból głowy
Zaburzenia ucha i
błędnika
Niedosłuch
Zaburzenia naczyniowe Migrena Nadciśnienie
tętnicze
Niedociśnienie
tętnicze
Tętnicze zaburzenia
zakrzepowo-zatorowe
Żylna choroba
zakrzepowo-zatorowa
Zaburzenia żołądka i
jelit
Nudności Wymioty
Biegunka
Zaburzenia skóry i
tkanki podskórnej
Trądzik
Wyprysk
Świąd
Łysienie
Rumień guzowaty
Rumień
wielopostaciowy
16
Zaburzenia układu
rozrodczego i piersi
Zaburzenia
miesiączkowania
Krwawienie
międzymiesiączkowe
Ból piersi
Tkliwość piersi
Upławy
Kandydoza pochwy
Powiększenie piersi
Zapalenie pochwy
Wydzielina z piersi
Zaburzenia ogólne i
stany w miejscu podania
Zatrzymanie płynów
Zwiększenie masy
ciała
Zmniejszenie masy
ciała
Opis wybranych działań niepożądanych
U kobiet stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne odnotowano zwiększone ryzyko
zakrzepicy żył i tętnic oraz zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, w tym zawału mięśnia sercowego, udaru
mózgu, przemijającego ataku niedokrwiennego, zakrzepicy żylnej oraz zatorowości płucnej.
Omówiono je szerzej w punkcie 4.4.
U kobiet stosujących złożone doustne środki antykoncepcyjne opisywano występowanie
następujących poważnych działań niepożądanych, opisanych w punkcie 4.4 Specjalne ostrzeżenia i
środki ostrożności dotyczące stosowania:
• żylne zaburzenia zakrzepowo-zatorowe;
• tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe;
• nadciśnienie tętnicze;
• nowotwory wątroby;
• istnieją sprzeczne dane dotyczące związku złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych z
wywołaniem lub nasileniem przebiegu klinicznego następujących zaburzeń: choroby
Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, padaczki, migreny,
mięśniaków macicy, porfirii, tocznia rumieniowatego układowego, opryszczki ciężarnych,
pląsawicy Sydenhama, zespołu hemolityczno-mocznicowego, żółtaczki cholestatycznej;
• ostuda;
• ostre lub przewlekłe zaburzenia czynności wątroby, wymagające niekiedy przerwania
stosowania złożonego doustnego środka antykoncepcyjnego do czasu powrotu parametrów
czynności wątroby do wartości prawidłowych.
• u kobiet z wrodzoną skłonnością do egzogennego obrzęku naczynioruchowego estrogeny mogą
wywołać lub nasilić objawy obrzęku naczynioruchowego.
Raka piersi rozpoznaje się nieznacznie częściej w grupie kobiet stosujących złożone doustne środki
antykoncepcyjne. Ponieważ rak piersi występuje rzadko u kobiet w wieku poniżej 40 lat, wzrost
ryzyka jest niewielki po uwzględnieniu całkowitego ryzyka raka piersi. Związek przyczynowoskutkowy ze stosowaniem złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych nie jest znany. Dalsze
informacje, patrz punkty 4.3 oraz 4.4.
Interakcje
Krwawienie śródcykliczne lub nieskuteczność działania antykoncepcyjnego może być wynikiem
interakcji innych produktów leczniczych (induktorów enzymatycznych) z produktami złożonej
antykoncepcji doustnej (patrz punkt 4.5).
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań
niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania
produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać
wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem:
17
Departament Monitorowania Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji
Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych
Al. Jerozolimskie 181C,
PL-02-222 Warszawa,
Tel.: + 48 22 49 21 301,
Faks: + 48 22 49 21 309,
Strona internetowa: https://smz.ezdrowie.gov.pl
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu.
4.9 Przedawkowanie
Jak dotąd nie opisano przypadków przedawkowania produktu Lesine. Na podstawie ogólnych
doświadczeń dotyczących złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych, w przypadku
przedawkowania mogą wystąpić: nudności, wymioty oraz krwawienie z odstawienia. Krwawienie z
odstawienia może wystąpić nawet u dziewcząt przed pierwszą miesiączką, jeśli omyłkowo przyjęły
ten produkt leczniczy. Nie istnieje antidotum, należy zastosować leczenie objawowe.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: progestageny i estrogeny, dawki stałe,
kod ATC: G03AA12
Wskaźnik Pearla dla niepowodzenia metody: 0,09 (górna dwustronna 95% przedział ufności: 0,32)
Całkowity wskaźnik Pearla (niepowodzenie metody + błąd pacjenta): 0,57 (górna dwustronna 95%
przedział ufności: 0,90).
Działanie antykoncepcyjne produktu Lesine jest wynikiem interakcji kilku czynników, z których
najważniejszymi są hamowanie owulacji i zmiany w obrębie endometrium.
Produkt Lesine jest złożonym doustnym środkiem antykoncepcyjnym zawierającym etynyloestradiol
oraz progestagen - drospirenon. W dawkach terapeutycznych drospirenon wykazuje dodatkowo
działanie przeciwandrogenne oraz niewielkie antymineralokortykosteroidowe. Natomiast nie ma
właściwości estrogennych, glikokortykosteroidowych oraz antyglikokortykosteroidowych. Dzięki tym
właściwościom profil farmakologiczny drospirenonu jest zbliżony do naturalnego progesteronu.
Wyniki badań klinicznych mogą przemawiać za istnieniem niewielkiego działania
antymineralokortykosteroidowego produktu Lesine wywołanego przez właściwości
antymineralokortykosteroidowe.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Drospirenon
Wchłanianie
Po podaniu doustnym następuje szybkie, niemal całkowite wchłanianie drospirenonu. Maksymalne
stężenie tej substancji czynnej w surowicy wynoszące 38 ng/ml, osiągane jest po około 1-2 godzinach
od przyjęcia pojedynczej dawki. Biodostępność wynosi od 76% do 85%. Spożycie pokarmu nie
wpływa na dostępność biologiczną drospirenonu.
Dystrybucja
Po podaniu doustnym następuje zmniejszenie stężenia drospirenonu w surowicy z końcowym okresem
półtrwania wynoszącym 31 godzin.
18
Drospirenon występuje w postaci związanej z albuminami. Nie wiąże się z globuliną wiążącą
hormony płciowe (ang. Sex Hormone Binding Globulin, SHBG) ani globuliną wiążącą
kortykosteroidy (ang. Corticoid Binding Globulin, CBG). Jedynie 3%-5% całkowitej ilości tej
substancji czynnej w surowicy występuje w postaci niezwiązanego steroidu. Zwiększenie aktywności
SHBG indukowane etynyloestradiolem pozostaje bez wpływu na wiązanie drospirenonu z białkami.
Średnia pozorna objętość dystrybucji drospirenonu wynosi 3,7 ± 1,2 l/kg.
Metabolizm
Drospirenon po podaniu doustnym podlega szybkiemu metabolizmowi. Główne metabolity w osoczu
to: kwasowa postać drospirenonu powstająca na skutek otwarcia pierścienia laktonowego oraz 3-
siarczan 4,5-dihydrodrospirenonu, utworzona przez redukcję i późniejsze zasiarczenie.
Drospirenon podlega również metabolizmowi oksydacyjnemu katalizowanemu przez CYP3A4.
In vitro drospirenon jest zdolny do słabego lub umiarkowanego hamowania enzymów cytochromu
P450: CYP1A1, CYP2C9, CYP2C19 i CYP3A4.
Eliminacja
Klirens drospirenonu w surowicy wynosi 1,5 ± 0,2 ml/min/kg. Jedynie śladowe ilości drospirenonu są
wydalane w postaci niezmienionej. Metabolity drospirenonu są wydalane z kałem i moczem w
stosunku około 1,2-1,4. Okres półtrwania wydalania metabolitów z moczem i kałem wynosi około
40 godzin.
Stan stacjonarny
Podczas cyklu stosowania środka maksymalne stężenie drospirenonu w surowicy w stanie
stacjonarnym wynoszące około 70 ng/ml, występuje po około 8 dniach od rozpoczęcia stosowania.
Stężenie drospirenonu w surowicy charakteryzuje się kumulacją przy współczynniku równym w
przybliżeniu 3 (iloraz końcowego okresu półtrwania i odstępu pomiędzy stosowaniem kolejnych
dawek).
Specjalne grupy pacjentów
Zaburzenia czynności nerek
Stężenie drospirenonu w surowicy w stanie stacjonarnym u kobiet z łagodnymi zaburzeniami
czynności nerek (klirens kreatyniny, CLcr, wynoszący 50-80 ml/min) było zbliżone do stężenia u
kobiet z prawidłową czynnością nerek. Stężenie drospirenonu w surowicy kobiet z umiarkowanymi
zaburzeniami czynności nerek (CLcr = 30-50 ml/min) było średnio o 37% większe niż w przypadku
kobiet z prawidłową czynnością nerek. Drospirenon był dobrze tolerowany przez kobiety z łagodnymi
i umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek. Stosowanie drospirenonu pozostawało bez wpływu
na stężenie potasu w surowicy.
Zaburzenia czynności wątroby
U ochotników z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby po podaniu dawki pojedynczej
stwierdzono około 50% zmniejszenie klirensu po podaniu doustnym (CL/f) w porównaniu z grupą
osób z prawidłową czynnością wątroby. Obserwowane zmniejszenie klirensu drospirenonu w grupie
ochotników z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby w porównaniu z grupą osób z
prawidłową czynnością wątroby nie miało wpływu na powstanie istotnych różnic stężenia potasu w
surowicy. Również w przypadku współistniejącej cukrzycy oraz leczenia skojarzonego
spironolaktonem (dwa czynniki zwiększające ryzyko hiperkaliemii) nie odnotowano zwiększenia
stężenia potasu w surowicy ponad górną granicę normy. Z przytoczonych danych wynika, że
19
drospirenon jest dobrze tolerowany u pacjentek z łagodnymi lub umiarkowanymi zaburzeniami
czynności wątroby (stopień B w skali Childa i Pugha).
Grupy etniczne
Wykazano brak istotnych klinicznie różnic pod względem właściwości farmakokinetycznych
drospirenonu lub etynyloestradiolu pomiędzy kobietami rasy kaukaskiej i pochodzącymi z Japonii.
Etynyloestradiol
Wchłanianie
Etynyloestradiol jest szybko i całkowicie wchłaniany po przyjęciu. Po podaniu dawki 30 µg,
maksymalne stężenie w osoczu, wynoszące 100 pg/ml, osiągane jest 1-2 godziny po zastosowaniu.
Etynyloestradiol w dużym stopniu podlega efektowi pierwszego przejścia, który cechuje duża
zmienność osobnicza. Bezwzględna dostępność biologiczna wynosi około 45%.
Dystrybucja
Pozorna objętość dystrybucji etynyloestradiolu wynosi 5 l/kg. Substancja wiąże się z białkami osocza
w około 98%. Etynyloestradiol pobudza syntezę SHBG i CBG w wątrobie. Podczas stosowania dawki
30 µg etynyloestradiolu stężenie SHBG w osoczu zwiększa się od 70 do około 350 nmol/l.
Etynyloestradiol w niewielkich ilościach przenika do mleka kobiecego (0,02% dawki).
Metabolizm
Etynyloestradiol w znaczącym stopniu ulega metabolizmowi pierwszego przejścia w jelicie i wątrobie.
Etynyloestradiol jest głównie metabolizowany przez aromatyczną hydroksylację, ale powstaje wiele
różnych hydroksylowanych i metylowanych metabolitów, które są obecne jako wolne metabolity oraz
jako koniugaty z glukuronidami i siarczanem. Szybkość klirensu metabolicznego etynyloestradiolu
wynosi około 5 ml/min/kg.
In vitro etynyloestradiol jest odwracalnym inhibitorem CYP2C19, CYP1A1 i CYP1A2 jak również
nieodwracalnym inhibitorem CYP3A4/5, CYP2C8 i CYP2J2.
Eliminacja
Etynyloestradiol nie jest wydalany w postaci niezmienionej w znacznym stopniu. Etynyloestradiol jest
wydalany w postaci metabolitów w moczu i w żółci, w stosunku 4:6, z okresem półtrwania
wynoszącym około 1 doby.
Okres półtrwania w fazie eliminacji wynosi 20 godzin.
Stan stacjonarny
Stan stacjonarny ustala się w drugiej połowie cyklu stosowania środka; kumulacja etynyloestradiolu w
surowicy charakteryzuje się współczynnikiem równym w przybliżeniu 1,4 do 2,1.
5.3 Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych stwierdzono, że działanie drospirenonu oraz
etynyloestradiolu nie wykraczało poza znane działania farmakologiczne. W analizie toksycznego
wpływu na reprodukcję stwierdzono działanie toksyczne wobec zarodków i płodów u zwierząt.
Uznaje się, że działanie jest specyficzne dla każdego gatunku. Stosując dawki przekraczające ilości
hormonów zawartych w produkcie Lesine odnotowano wpływ na różnicowanie płciowe płodów
szczurów. Tego efektu nie obserwowano u małp.
20
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki:
Laktoza jednowodna
Skrobia kukurydziana
Skrobia żelowana, kukurydziana
Krospowidon
Powidon K 30
Polisorbat 80
Magnezu stearynian
Otoczka Opadry II 85F32450 Yellow:
Alkohol poliwinylowy częściowo hydrolizowany
Tytanu dwutlenek (E171)
Makrogol 3350
Talk
Żelaza tlenek żółty (E172)
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Brak specjalnych zaleceń dotyczących przechowywania produktu leczniczego.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Blistry z folii PVC/PVDC/Aluminium, przez którą wyciska się tabletkę.
Rodzaje opakowań:
1 x 21 tabletek powlekanych
2 x 21 tabletek powlekanych
3 x 21 tabletek powlekanych
6 x 21 tabletek powlekanych
13 x 21 tabletek powlekanych
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego do
stosowania
Bez szczególnych wymagań.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Theramex Ireland Limited
3rd Floor, Kilmore House,
Park Lane, Spencer Dock,
21
Dublin 1
D01 YE64
Irlandia
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr: 16445
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 08.02.2010 r.
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 20.01.2015 r.
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
10.2022