1
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO
BONADEA, 2,0 mg + 0,03 mg, tabletki powlekane
2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY
Każda tabletka powlekana zawiera: 2,0 mg dienogestu i 0,03 mg etynyloestradiolu.
Substancje pomocnicze o znanym działaniu: każda tabletka powlekana zawiera 54,3 mg laktozy
(w postaci jednowodnej).
Pełny wykaz substancji pomocniczych, patrz punkt 6.1.
3. POSTAĆ FARMACEUTYCZNA
Tabletki powlekane.
Tabletki powlekane produktu leczniczego Bonadea to okrągłe tabletki powlekane w kolorze białym o
średnicy około 6,2 mm i grubości około 2,8 mm.
4. SZCZEGÓŁOWE DANE KLINICZNE
4.1 Wskazania do stosowania
Antykoncepcja doustna.
Leczenie trądziku o umiarkowanym nasileniu po niepowodzeniu odpowiedniego leczenia
miejscowego lub leczenia antybiotykami doustnymi u kobiet, które zdecydowały się na stosowanie
doustnego środka antykoncepcyjnego.
Decyzja o przepisaniu produktu leczniczego Bonadea powinna zostać podjęta na podstawie
indywidualnej oceny czynników ryzyka u kobiety, zwłaszcza ryzyka żylnej choroby zakrzepowozatorowej oraz ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej związanego ze stosowaniem produktu
leczniczego Bonadea, w odniesieniu do innych złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych
(patrz punkty 4.3 oraz 4.4).
4.2 Dawkowanie i sposób podawania
Widoczna poprawa leczenia objawów trądziku zwykle następuje po co najmniej trzech miesiącach.
Dalszą poprawę zgłaszano po sześciu miesiącach leczenia. Po 3-6 miesiącach leczenia, a następnie
okresowo, należy ocenić czy jest konieczna kontynuacja leczenia pacjentki.
Wskaźnik niepowodzeń prawidłowo stosowanych złożonych doustnych produktów
antykoncepcyjnych, wynosi około 1% rocznie. W przypadku pominięcia tabletki lub niewłaściwego
użycia tabletek, wskaźnik niepowodzeń może być większy.
Dawkowanie
Jak stosować produkt leczniczy Bonadea
Tabletki produktu leczniczego należy stosować zgodnie z wyznaczonym schematem, każdego dnia w
przybliżeniu o tej samej porze. Tabletki przyjmuje się popijając płynem, zależnie od potrzeby. Przez
kolejnych 21 dni przyjmuje się jedną tabletkę na dobę.
Stosowanie tabletek z nowego opakowania rozpoczyna się po 7-dniowej przerwie w przyjmowaniu
tabletek, podczas której występuje krwawienie z odstawienia, pojawiające się po około 2-3 dniach od
2
przyjęcia ostatniej tabletki i które może nie zakończyć się przed rozpoczęciem przyjmowania tabletek
z następnego opakowania.
W trakcie długoterminowego przyjmowania produktu leczniczego, należy postępować zgodnie z
poniższymi zasadami mającymi zastosowanie we wskazaniu antykoncepcja.
Jak rozpocząć stosowanie produktu leczniczego Bonadea
- Hormonalna antykoncepcja nie była wcześniej stosowana (w poprzednim miesiącu)
Stosowanie tabletek należy rozpocząć pierwszego dnia naturalnego cyklu miesiączkowego,
(tj. pierwszego dnia krwawienia miesiączkowego). Rozpoczęcie stosowania produktu leczniczego jest
również możliwe w 2. do 5. dnia cyklu, jednak w takim przypadku zaleca się stosować dodatkowo
metodę barierową antykoncepcji w trakcie pierwszych 7 dni pierwszego cyklu.
- Przejście z innego złożonego hormonalnego produktu antykoncepcyjnego (złożony doustny
produkt antykoncepcyjny), systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu
transdermalnego
Stosowanie produktu leczniczego Bonadea należy najlepiej rozpocząć od razu następnego dnia po
przyjęciu ostatniej tabletki (ostatniej tabletki zawierającej substancje czynne) stosowanego wcześniej
doustnego produktu antykoncepcyjnego, jednak nie później niż dzień po zwyczajowej przerwie w
stosowaniu lub okresie stosowania tabletek placebo poprzedniego doustnego złożonego produktu
antykoncepcyjnego. W przypadku stosowania systemu terapeutycznego dopochwowego lub systemu
transdermalnego, przyjmowanie produktu leczniczego Bonadea należy rozpocząć najlepiej w dniu ich
usunięcia, a najpóźniej w dniu, w którym powinny być ponownie założone.
- Przejście z metody antykoncepcji zawierającej tylko progestagen (mini-tabletka, iniekcja,
implant) lub systemu terapeutycznego domacicznego uwalniającego progestagen (ang. IUS,
progestogen releasing intrauterine system)
Przejście ze stosowania mini-tabletki jest możliwe w dowolnym czasie (z implantu lub IUS – w dniu
ich usunięcia, z iniekcji – w dniu, w którym powinno być wykonane kolejne wstrzyknięcie), ale we
wszystkich tych przypadkach wskazane jest stosowanie dodatkowo metody barierowej antykoncepcji
przez pierwszych 7 dni stosowania tabletek.
- Stosowanie po poronieniu w pierwszym trymestrze ciąży
Przyjmowanie produktu leczniczego można rozpocząć natychmiast. W takim przypadku nie są
wymagane dodatkowe metody antykoncepcji.
- Stosowanie po porodzie lub po poronieniu w drugim trymestrze ciąży
Stosowanie u kobiet karmiących piersią, patrz punkt 4.6.
Zaleca się rozpoczęcie przyjmowania produktu leczniczego pomiędzy 21. i 28. dniem po porodzie lub
poronieniu w drugim trymestrze ciąży. W przypadku późniejszego rozpoczęcia przyjmowania
produktu leczniczego, zaleca się stosowanie dodatkowo barierowej metody antykoncepcji przez
pierwszych 7 dni stosowania tabletek. Jeśli jednak doszło do stosunku płciowego, przed rozpoczęciem
stosowania doustnego złożonego produktu antykoncepcyjnego konieczne jest wykluczenie ciąży lub
odczekanie na pojawienie się pierwszego krwawienia miesiączkowego.
3
Postępowanie w przypadku pominięcia tabletki
Jeśli przyjęcie tabletki opóźniło się o mniej niż 12 godzin, ochrona antykoncepcyjna jest zachowana.
Tabletka musi zostać przyjęta natychmiast po uświadomieniu sobie pomyłki, a kolejną tabletkę należy
przyjąć o zwykłej porze.
Jeśli przyjęcie tabletki opóźniło się o więcej niż 12 godzin, ochrona antykoncepcyjna może być
zmniejszona. W takim przypadku, postępowanie opiera się na następujących podstawowych zasadach:
1. Przyjmowanie tabletek nie może nigdy być przerwane na okres dłuższy niż 7 dni.
2. Do osiągnięcia właściwego zahamowania osi podwzgórze – przysadka – jajnik konieczny jest 7-
dniowy okres nieprzerwanego stosowania tabletek.
Zgodnie z tymi zasadami, można określić następujące zalecenia:
- Tydzień 1.
Należy przyjąć ostatnią pominiętą tabletkę natychmiast po uświadomieniu sobie pomyłki nawet, jeśli
oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o zwykłej
porze. Ponadto, przez kolejnych 7 dni należy stosować barierowe metody antykoncepcji, np.
prezerwatywę. Jeżeli w ciągu poprzednich 7 dni doszło do stosunku seksualnego, należy rozważyć
możliwość zajścia w ciążę. Im więcej tabletek pominięto i im bliżej zwykłej przerwy w stosowaniu
tabletek, tym większe jest ryzyko zajścia w ciążę.
- Tydzień 2.
Należy przyjąć ostatnią pominiętą tabletkę natychmiast po uświadomieniu sobie pomyłki nawet, jeśli
oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować o zwykłej
porze. Jeżeli przed pominięciem pierwszej tabletki produkt leczniczy był przyjmowany regularnie
przez 7 dni, nie jest konieczne stosowanie dodatkowych metod antykoncepcji. Jeśli warunek ten nie
został spełniony lub jeśli pominięta została więcej niż 1 tabletka, należy stosować dodatkowe metody
antykoncepcji przez 7 dni.
- Tydzień 3.
Z powodu zbliżającej się przerwy w stosowaniu tabletek, istnieje wysokie ryzyko obniżenia
niezawodności antykoncepcji. Jednakże, dzięki dostosowaniu schematu dawkowania, można nadal
zapobiec obniżeniu działania antykoncepcyjnego. O ile zastosuje się jedną z dwóch poniższych
procedur, nie jest konieczne stosowanie innych metod antykoncepcji, pod warunkiem, że wszystkie
tabletki stosowane były prawidłowo przez 7 dni poprzedzających pominięcie tabletki. Jeśli warunek
ten nie został spełniony, należy skorzystać z jednej z dwóch następujących możliwości i dodatkowo
zastosować inne metody antykoncepcji przez 7 dni.
• Ostatnią pominiętą tabletkę należy przyjąć natychmiast po uświadomieniu sobie pomyłki nawet,
jeśli oznacza to jednoczesne przyjęcie dwóch tabletek. Następne tabletki należy przyjmować
zgodnie ze zwykłym schematem. Przyjmowanie tabletek z kolejnego opakowania należy rozpocząć
natychmiast po przyjęciu wszystkich tabletek z poprzedniego opakowania tzn. nie robiąc przerwy
pomiędzy opakowaniami. Krwawienie związane z odstawieniem wystąpi prawdopodobnie tylko po
dokończeniu tabletek z drugiego opakowania, ale w trakcie ich przyjmowania możliwe jest
również pojawienie się plamienia lub krwawienia śródcyklicznego.
• Można także zalecić przerwanie stosowania tabletek z bieżącego opakowania. W ten sposób
powstanie 7-dniowa przerwa w stosowaniu tabletek, wliczając dni, w których tabletki zostały
pominięte, a następnie przyjmowane będą tabletki z kolejnego opakowania.
W przypadku gdy kobieta zapomni przyjąć tabletki, a w czasie pierwszej normalnej przerwy w
stosowaniu nie wystąpi krwawienie z odstawienia, należy rozważyć możliwość ciąży.
4
Postępowanie w przypadku zaburzeń żołądkowo-jelitowych
W przypadku ciężkich zaburzeń żołądkowo-jelitowych może nie dojść do całkowitego wchłonięcia
substancji czynnych i konieczne może być zastosowanie dodatkowych metod antykoncepcji.
Jeśli w ciągu 3-4 godzin po przyjęciu tabletki wystąpią wymioty, należy zastosować postępowanie
właściwe dla pominięcia przyjęcia tabletki opisane w punkcie 4.2. Jeżeli kobieta nie chce zmieniać
zwykłego schematu stosowania tabletek, powinna przyjąć dodatkową(-e) tabletkę(-i) z kolejnego
opakowania.
Jak przesunąć lub opóźniać wystąpienie krwawienia z odstawienia
Aby opóźnić wystąpienie krwawienia z odstawienia, należy kontynuować przyjmowanie tabletek z
kolejnego opakowania produktu leczniczego Bonadea, bez stosowania przerwy w stosowaniu. W taki
sposób możliwe jest kontynuowanie przyjmowania tabletek, według potrzeby, aż do skończenia
tabletek z drugiego opakowania.
W tym czasie może wystąpić krwawienie śródcykliczne lub plamienie. Po okresie 7-dniowej przerwy
w stosowaniu, należy kontynuować regularne przyjmowanie produktu leczniczego Bonadea.
Aby przesunąć termin rozpoczęcia krwawienia z odstawienia na inny dzień tygodnia niż wynikający z
obecnego schematu dawkowania, należy skrócić przerwę w stosowaniu tabletek o pożądaną liczbę dni.
Im krótsza przerwa, tym większe ryzyko wystąpienia krwawienia śródcyklicznego i plamienia w
okresie przyjmowania tabletek z drugiego opakowania (podobnie jak w przypadku opóźnienia
wystąpienia krwawienia z odstawienia).
Dodatkowe informacje dotyczące szczególnych populacji
Dzieci i młodzież
Produkt leczniczy Bonadea wskazany jest tylko po rozpoczęciu miesiączkowania.
Pacjentki w podeszłym wieku
Nie dotyczy. Produkt leczniczy Bonadea nie jest wskazany u kobiet po menopauzie.
Pacjentki z niewydolnością wątroby
Produkt leczniczy Bonadea jest przeciwwskazany u kobiet z ciężkimi chorobami wątroby. Patrz
również punkt 4.3.
Pacjentki z niewydolnością nerek
Dla produktu leczniczego Bonadea nie przeprowadzono specjalnych badań u pacjentek z
niewydolnością nerek. Dostępne dane nie wskazują na zmianę leczenia w tej grupie pacjentek.
Sposób podawania
Podanie doustne.
4.3 Przeciwwskazania
Złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych nie należy stosować w następujących
przypadkach. Jeśli którykolwiek z tych stanów wystąpi po raz pierwszy podczas stosowania złożonego
produktu antykoncepcyjnego, należy natychmiast przerwać stosowanie produktu leczniczego.
− Występowanie lub ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ang. venous thromboembolism,
VTE)
• Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa - czynna (leczona przeciwzakrzepowymi
produktami leczniczymi) lub przebyta żylna choroba zakrzepowo-zatorowa, np.
zakrzepica żył głębokich (ang. deep venous thrombosis, DVT), zatorowość płucna (ang.
pulmonary embolism, PE).
• Znana dziedziczna lub nabyta predyspozycja do występowania żylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej np. oporność na aktywowane białko C
5
(ang. Activated Protein C, APC) (w tym czynnik V Leiden) niedobór antytrombiny III,
niedobór białka C, niedobór białka S.
• Rozległy zabieg operacyjny związany z długotrwałym unieruchomieniem (patrz
punkt 4.4).
• Wysokie ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wskutek występowania wielu
czynników ryzyka (patrz punkt 4.4).
− Występowanie lub ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (ang. arterial
thromboembolism, ATE)
• Tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe - czynne (np. zawał mięśnia sercowego) lub
objawy prodromalne (np. dławica piersiowa)
• Choroby naczyń mózgowych - czynny udar, przebyty udar lub objawy prodromalne w
wywiadzie (np. przemijający napad niedokrwienny, ang. transient ischaemic attack, TIA)
• Stwierdzona dziedziczna lub nabyta skłonność do występowania tętniczych zaburzeń
zakrzepowo-zatorowych np. hiperhomocysteinemia i obecność przeciwciał
antyfosfolipidowych (przeciwciała antykardiolipinowe, antykoagulant toczniowy)
• Migrena z ogniskowymi objawami neurologicznymi w wywiadzie
• Wysokie ryzyko zaburzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic z powodu występowania wielu
czynników ryzyka (patrz punkt 4.4) lub występowania jednego z poważnych czynników
ryzyka, takich jak:
o cukrzyca z powikłaniami naczyniowymi
o ciężkie nadciśnienie tętnicze
o ciężka dyslipoproteinemia
− Ciężka choroba wątroby, obecnie lub w wywiadzie, do czasu normalizacji wskaźników czynności
wątroby.
− Guzy wątroby, obecnie lub w wywiadzie (łagodne lub złośliwe).
− Obecność lub podejrzenie występowania nowotworów złośliwych, na które wpływ mogą mieć
hormony płciowe (nowotwory narządu rodnego lub sutka).
− Krwawienie z pochwy o nierozpoznanej przyczynie.
− Ciąża lub podejrzenie ciąży.
− Nadwrażliwość na substancje czynne lub na którąkolwiek substancje pomocniczą wymienioną w
punkcie 6.1.
− Produkt leczniczy Bonadea jest przeciwwskazany w przypadku jednoczesnego stosowania z
produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir z parytaprewirem, rytonawir i dazabuwirem,
z produktami leczniczymi zawierającymi glekaprewir z pibrentaswirem oraz sofosbuwir z
welpataswirem i woksylaprewirem (patrz punkt 4.5).
4.4 Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania
Ostrzeżenia
Jeśli występuje którykolwiek z poniższych stanów lub czynników ryzyka, należy omówić z pacjentką
zasadność stosowania produktu leczniczego Bonadea. W razie pogorszenia lub wystąpienia po raz
pierwszy któregokolwiek z wymienionych stanów lub czynników ryzyka kobieta powinna zgłosić się
do lekarza prowadzącego, który zadecyduje, czy konieczne jest przerwanie stosowania produktu
leczniczego Bonadea.
• Zaburzenia układu krążenia
Ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Stosowanie jakichkolwiek złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych wiąże się ze
zwiększonym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej, w porównaniu do sytuacji, gdy terapia
nie jest stosowana. Stosowanie produktów leczniczych zawierających lewonorgestrel, norgestimat lub
noretisteron jest związane z najmniejszym ryzykiem żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej. Nie
określono dotychczas ryzyka stosowania produktu leczniczego Bonadea w porównaniu z tymi
produktami o małym ryzyku. Decyzja o zastosowaniu produktu leczniczego spoza grupy produktów
6
znanych z najniższego ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej powinna zostać podjęta
wyłącznie po rozmowie z pacjentką, w celu zapewnienia, że rozumie ona ryzyko żylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej związane ze złożonymi hormonalnymi środkami antykoncepcyjnymi, jak
obecne czynniki ryzyka wpływają na to ryzyko oraz, że ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
jest największe w pierwszym roku stosowania. Istnieją pewne dowody, świadczące o tym, że ryzyko
zwiększa się, gdy złożone hormonalne środki antykoncepcyjne są przyjmowane ponownie po przerwie
w stosowaniu równej 4 tygodnie lub więcej.
U około 2 na 10 000 kobiet, które nie stosują złożonych środków antykoncepcyjnych i nie są w ciąży,
w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowo-zatorowa. Jakkolwiek ryzyko to może być
znacznie większe, w zależności od czynników ryzyka występujących u danej pacjentki (patrz poniżej).
Badania epidemiologiczne w grupie kobiet, które stosują złożone środki antykoncepcyjne (<50 μg
etynyloestradiolu) wykazały, że w okresie roku, u około 6 do 12 kobiet na 10 000 rozwinie się żylna
choroba zakrzepowo-zatorowa.
Szacuje się, że spośród 10 000 kobiet, które stosują złożone hormonalne środki antykoncepcyjne
zawierające lewonorgestrel, u około 61 kobiet w okresie roku rozwinie się żylna choroba zakrzepowozatorowa.
Ograniczone dane epidemiologiczne sugerują, że ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przy
stosowaniu złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających dienogest może być
podobne do ryzyka związanego ze stosowaniem złożonych hormonalnych środków
antykoncepcyjnych zawierających lewonorgestrel.
Powyższa liczba przypadków żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej przypadających na okres roku
jest mniejsza niż oczekiwana liczba przypadków u kobiet w ciąży lub w okresie poporodowym.
Żylna choroba zakrzepowo-zatorowa może być śmiertelna w 1-2% przypadków.
1
Punkt środkowy z zakresu od 5 do 7 na 10 000 kobiet w okresie roku, w oparciu o relatywne ryzyko
wynoszące około 2,3 do 3,6 dla złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych zawierających
lewonorgestrel w porównaniu do sytuacji, gdy terapia nie jest stosowana.
U pacjentek stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne niezwykle rzadko zgłaszano
przypadki zakrzepicy w innych naczyniach krwionośnych, np. wątrobowych, krezkowych, nerkowych,
mózgowych lub w żyłach i tętnicach siatkówki.
Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
Ryzyko żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych u pacjentek stosujących złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne może znacząco wzrosnąć w przypadku występowania dodatkowych
czynników ryzyka, szczególnie, jeśli występuje kilka czynników ryzyka jednocześnie (patrz tabela 1).
Stosowanie produktu leczniczego Bonadea jest przeciwwskazane, jeśli u pacjentki występuje
jednocześnie kilka czynników ryzyka, zwiększających ryzyko zakrzepicy żylnej (patrz punkt 4.3).
Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest
większe niż suma pojedynczych czynników – w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko żylnej
choroby zakrzepowo-zatorowej. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest negatywna, nie należy
przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.3).
Tabela 1: Czynniki ryzyka żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Czynnik ryzyka Uwagi
Otyłość (wskaźnik masy ciała (BMI)
powyżej 30 kg/m2
)
Ryzyko istotnie zwiększa się ze wzrostem BMI.
Jest to szczególnie istotne do oceny, jeśli występują
również inne czynniki ryzyka
7
Czynnik ryzyka Uwagi
Długotrwałe unieruchomienie, rozległy
zabieg operacyjny, jakikolwiek zabieg
operacyjny w obrębie kończyn dolnych
lub miednicy, zabieg
neurochirurgiczny lub poważny uraz
Uwaga: tymczasowe unieruchomienie,
w tym podróż samolotem >4 godzin
może również stanowić czynnik ryzyka
żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej,
szczególnie u kobiet ze
współistniejącymi innymi czynnikami
ryzyka
W powyższych sytuacjach zaleca się przerwanie
stosowania tabletek na co najmniej 4 tygodnie przed
planowanym zabiegiem chirurgicznym i nie wznawianie
stosowania produktu leczniczego przed upływem dwóch
tygodni od czasu powrotu do sprawności ruchowej. Należy
stosować inną metodę antykoncepcji, aby uniknąć
niezamierzonego zajścia w ciążę.
Należy rozważyć leczenie przeciwzakrzepowe, jeśli
stosowania produktu leczniczego Bonadea nie przerwano
odpowiednio wcześnie
Dodatni wywiad rodzinny
(występowanie żylnych zaburzeń
zakrzepowo-zatorowych u rodzeństwa
bądź rodziców, szczególnie w
stosunkowo młodym wieku, np. przed
50 rokiem życia)
Jeśli podejrzewa się predyspozycję genetyczną, przed
podjęciem decyzji o stosowaniu złożonego hormonalnego
środka antykoncepcyjnego kobieta powinna zostać
skierowana na konsultację u specjalisty
Inne schorzenia związane z żylną
chorobą zakrzepowo-zatorową
Nowotwór, toczeń rumieniowaty układowy, zespół
hemolityczno-mocznicowy, przewlekłe zapalne choroby
jelit (np. choroba Leśniowskiego-Crohna lub wrzodziejące
zapalenie jelita grubego) oraz niedokrwistość
sierpowatokrwinkowa
Wiek Szczególnie w wieku powyżej 35 lat
Nie osiągnięto konsensusu, co do możliwej roli żylaków oraz zakrzepowego zapalenia żył
powierzchownych na wystąpienie lub progresję żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej.
Należy uwzględnić zwiększone ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo-zatorowej w ciąży oraz
w szczególności w 6-tygodniowym okresie poporodowym („Wpływ na płodność, ciążę i laktację”
patrz punkt 4.6).
Objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (zakrzepicy żył głębokich oraz zatorowości
płucnej)
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast
zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne.
Objawy zakrzepicy żył głębokich (ang. deep vein thrombosis, DVT) mogą obejmować:
- obrzęk nogi i (lub) stopy lub obrzęk wzdłuż żyły w nodze;
- ból lub tkliwość w nodze, które mogą być odczuwane wyłącznie w czasie stania lub
chodzenia;
- zwiększona temperatura w zmienionej chorobowo nodze; czerwona lub przebarwiona
skóra nogi.
Objawy zatorowości płucnej (ang. pulmonary embolism, PE) mogą obejmować:
- nagły napad niewyjaśnionego spłycenia oddechu lub przyspieszenia oddechu;
- nagły napad kaszlu, który może być połączony z krwiopluciem;
- ostry ból w klatce piersiowej;
- ciężkie zamroczenie lub zawroty głowy;
- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.
8
Niektóre z tych objawów (np. „spłycenie oddechu”, „kaszel”) są niespecyficzne i mogą być
niepoprawnie zinterpretowane jako występujące częściej lub mniej poważne stany (np. zakażenia
układu oddechowego).
Inne objawy zamknięcia naczyń mogą obejmować: nagły ból, obrzęk oraz lekko niebieskie
przebarwienie kończyn.
Jeżeli zamkniecie naczynia wystąpi w oku, objawy mogą obejmować bezbolesne zaburzenia widzenia,
które mogą przekształcić się w utratę widzenia. W niektórych przypadkach utrata widzenia może
nastąpić niemal natychmiast.
Ryzyko tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Badania epidemiologiczne wykazały związek pomiędzy stosowaniem hormonalnych środków
antykoncepcyjnych, a zwiększonym ryzykiem tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych (zawału
mięśnia sercowego) lub incydentów naczyniowo-mózgowych (np. przemijającego napadu
niedokrwiennego, udaru). Przypadki tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych mogą być
śmiertelne.
Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Ryzyko wystąpienia tętniczych powikłań zakrzepowo-zatorowych lub napadów naczyniowomózgowych u pacjentek stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne jest zwiększone
u kobiet, u których występują czynniki ryzyka (patrz tabela 2). Stosowanie produktu leczniczego
Bonadea jest przeciwwskazane, jeżeli u pacjentki występuje jeden poważny lub jednocześnie kilka
czynników ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych, które stawiają pacjentkę w grupie
wysokiego ryzyka zakrzepicy tętniczej (patrz punkt 4.3). Jeśli u kobiety wstępuje więcej niż jeden
czynnik ryzyka, możliwe jest, że zwiększenie ryzyka jest większe niż suma pojedynczych czynników
– w tym przypadku należy ocenić całkowite ryzyko. Jeśli ocena stosunku korzyści do ryzyka jest
negatywna, nie należy przepisywać złożonych hormonalnych środków antykoncepcyjnych (patrz
punkt 4.3).
Tabela 2: Czynniki ryzyka tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych.
Czynnik ryzyka Uwagi
Wiek Szczególnie w wieku powyżej 35 lat
Palenie Należy dokładnie pouczyć kobiety, aby nie paliły, jeśli
zamierzają stosować złożone hormonalne środki
antykoncepcyjne. Kobiety w wieku powyżej 35 lat,
które nie zaprzestały palenia, należy dokładnie pouczyć,
aby stosowały inną metodę antykoncepcji
Nadciśnienie tętnicze
Otyłość (wskaźnik masy ciała (BMI)
powyżej 30 kg/m2
)
Ryzyko istotnie wzrasta wraz ze wzrostem BMI.
Jest to szczególnie ważne dla kobiet, u których
występują również inne czynniki ryzyka
Dodatni wywiad rodzinny
(występowanie tętniczych zaburzeń
zakrzepowo-zatorowych u rodzeństwa
bądź rodziców, szczególnie w
stosunkowo młodym wieku, np. przed
50 rokiem życia)
Jeśli podejrzewa się predyspozycję genetyczną, przed
podjęciem decyzji o stosowaniu złożonego
hormonalnego środka antykoncepcyjnego kobieta
powinna zostać skierowana na konsultację u specjalisty
Migrena Zwiększenie częstości występowania lub nasilenia
migreny w trakcie stosowania złożonych hormonalnych
środków antykoncepcyjnych (która może zapowiadać
wystąpienie incydentu naczyniowo-mózgowego) może
być powodem do natychmiastowego przerwania
stosowania
Inne schorzenia związane ze
zdarzeniami niepożądanymi w obrębie
naczyń
Cukrzyca, hiperhomocysteinemia, wady zastawkowe
serca, migotanie przedsionków, dyslipoproteinemia
oraz toczeń rumieniowaty układowy
9
Objawy tętniczych zaburzeń zakrzepowo-zatorowych
Należy poinformować pacjentkę, że w razie wystąpienia następujących objawów należy natychmiast
zgłosić się do lekarza i powiedzieć personelowi medycznemu, że stosuje się złożone hormonalne
środki antykoncepcyjne.
Objawy napadu naczyniowo-mózgowego mogą obejmować:
- nagłe zdrętwienie lub osłabienie twarzy, rąk lub nóg, szczególnie po jednej stronie ciała;
- nagłe trudności z chodzeniem, zawroty głowy, utratę równowagi lub koordynacji;
- nagłe splątanie, trudności z mówieniem lub rozumieniem;
- nagłe zaburzenia widzenia w jednym oku lub obydwu oczach;
- nagłe, ciężkie lub długotrwałe bóle głowy bez przyczyny;
- utratę przytomności lub omdlenie z drgawkami lub bez drgawek.
Przejściowe objawy sugerujące, że zdarzenie jest przemijającym napadem niedokrwiennym (ang.
transient ischaemic attack, TIA).
Objawy zawału serca (ang. myocardial infarction, MI) mogą być następujące:
- ból, uczucie dyskomfortu, ociężałość, uczucie ściskania lub pełności w klatce piersiowej,
ramieniu lub poniżej mostka;
- uczucie dyskomfortu promieniujące do pleców, szczęki, gardła, ramienia, żołądka;
- uczucie pełności, niestrawności lub zadławienia;
- pocenie się, nudności, wymioty lub zawroty głowy;
- skrajne osłabienie, niepokój lub spłycenie oddechu;
- przyspieszone lub nieregularne bicie serca.
• Nowotwory
Najważniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju raka szyjki macicy jest przewlekłe zakażenie wirusem
brodawczaka ludzkiego (HPV). W niektórych badaniach epidemiologicznych wykazano, że ryzyko to
może być zwiększone na skutek długotrwałego przyjmowania doustnych złożonych produktów
antykoncepcyjnych. Jednak ciągle trwają dyskusje, do jakiego stopnia na wynik ten wpływają inne
zidentyfikowane czynniki, np. badania przesiewowe szyjki macicy oraz zachowania seksualne, w tym
stosowanie barierowych metod antykoncepcji.
Metaanaliza 54 badań epidemiologicznych wskazuje nieznaczne zwiększenie względnego ryzyka
(RR = 1,24) rozpoznania raka piersi u kobiet aktualnie stosujących doustne złożone produkty
antykoncepcyjne. To zwiększone ryzyko stopniowo zmniejsza się w ciągu 10 lat po zakończeniu
stosowania doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych. Ze względu na fakt rzadkiego
występowania raka piersi u kobiet przed 40. rokiem życia, zwiększona liczba rozpoznanych
przypadków raka piersi u pacjentek stosujących doustne złożone produkty antykoncepcyjne obecnie
lub w przeszłości jest mała w stosunku do ogólnego ryzyka rozwoju raka piersi. Badania te nie
dostarczają dowodów istnienia zależności przyczynowej. Zwiększenie ryzyka rozwoju raka piersi
obserwowane u pacjentek stosujących doustne złożone produkty antykoncepcyjne może być
spowodowane wcześniejszym rozpoznawaniem, działaniem biologicznym doustnych złożonych
produktów antykoncepcyjnych lub połączeniem obu tych czynników. Rak piersi rozpoznawany u
pacjentek stosujących te produkty obecnie lub w przeszłości wykazuje zwykle mniejszy kliniczny
stopień zaawansowania niż rak piersi rozpoznawany u pacjentek nigdy niestosujących doustnej
antykoncepcji.
U pacjentek stosujących doustne złożone produkty antykoncepcyjne rzadko rozpoznawano łagodne
guzy wątroby, a w bardzo rzadkich przypadkach były to złośliwe guzy wątroby. Rzadko guzy te
powodowały zagrażające życiu krwotoki do jamy brzusznej. Jeśli u pacjentki stosującej doustne
złożone produkty antykoncepcyjne obecne są: silny ból w nadbrzuszu, powiększenie wątroby lub
objawy krwotoku do jamy brzusznej, w diagnostyce różnicowej należy wziąć pod uwagę możliwość
obecności guza wątroby.
Nowotwory złośliwe mogą zagrażać życiu lub doprowadzić do zgonu.
10
• Inne stany
U kobiet z hipertriglicerydemią obecnie lub w wywiadzie rodzinnym, może istnieć zwiększone ryzyko
wystąpienia zapalenia trzustki podczas stosowania doustnych złożonych produktów
antykoncepcyjnych.
Chociaż u znacznej liczby kobiet stosujących doustne złożone produkty antykoncepcyjne opisywano
niewielkie zwiększenie ciśnienia tętniczego krwi to klinicznie istotny wzrost ciśnienia występuje
rzadko. Jeśli jednak w trakcie stosowania doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych dojdzie
do rozwoju klinicznie istotnego nadciśnienia tętniczego, zaleca się zachowanie ostrożności oraz
przerwanie stosowania produktu antykoncepcyjnego i leczenie nadciśnienia tętniczego. Jeśli
wznowienie stosowania doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych jest w ocenie lekarza
właściwe, jest to możliwe po uzyskaniu prawidłowych wartości ciśnienia krwi na skutek leczenia
przeciwnadciśnieniowego.
Pogorszenie lub wystąpienie pierwszych objawów następujących stanów jest opisywane w związku z
ciążą, jak też stosowaniem doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych, jakkolwiek dowody
związku ze stosowaniem doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych nie są przekonujące:
żółtaczka i (lub) świąd związane z cholestazą, powstawanie złogów żółciowych, porfiria, toczeń
rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno – mocznicowy, pląsawica Sydenhama, opryszczka
ciężarnych, utrata słuchu związana z otosklerozą.
Egzogenne estrogeny mogą wywołać lub nasilić objawy dziedzicznego lub nabytego obrzęku
naczynioworuchowego.
W przypadku ostrych i przewlekłych zaburzeń czynności wątroby niezbędne może być przerwanie
stosowania doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych, do momentu powrotu parametrów
czynności wątroby do wartości prawidłowych. Przerwanie leczenia doustnymi złożonymi produktami
antykoncepcyjnymi wymagane jest również w przypadku nawracającej żółtaczki cholestatycznej,
która wystąpiła po raz pierwszy w czasie ciąży lub w trakcie wcześniejszego stosowania hormonów
płciowych.
Chociaż doustne złożone produkty antykoncepcyjne mogą wpływać na obwodową oporność na
insulinę i tolerancję glukozy, nie ma dowodów potwierdzających konieczność zmiany leczenia
przeciwcukrzycowego u pacjentek z cukrzycą stosujących doustne złożone produkty antykoncepcyjne
zawierające małe dawki hormonów (zawierające <0,05 mg etynyloestradiolu). Nie mniej jednak, w
każdym przypadku należy uważnie obserwować pacjentki z cukrzycą stosujące doustne złożone
produkty antykoncepcyjne.
Choroba Leśniowskiego-Crohna i wrzodziejące zapalenie jelita grubego mogą być związane ze
stosowaniem doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych.
Niekiedy może pojawić się ostuda, zwłaszcza u kobiet, u których w przeszłości wystąpiła ostuda
ciążowa. Kobiety z predyspozycją do występowania ostudy powinny unikać opalania i ekspozycji na
promienie ultrafioletowe w trakcie stosowania doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych.
Obniżony nastrój i depresja to dobrze znane działania niepożądane stosowania hormonalnych środków
antykoncepcyjnych (patrz punkt 4.8). Depresja może mieć ciężki przebieg i jest dobrze znanym
czynnikiem ryzyka zachowań samobójczych i samobójstw. Jeśli u pacjentki wystąpią zmiany nastroju
lub objawy depresji, również krótko po rozpoczęciu leczenia, zaleca się, aby skonsultowała się
z lekarzem.
Wymagane badanie lekarskie
Przed rozpoczęciem lub wznowieniem stosowania produktu leczniczego Bonadea należy zebrać
kompletny wywiad lekarski (w tym wywiad rodzinny) i sprawdzić, czy pacjentka nie jest ciąży.
Należy dokonać pomiaru ciśnienia tętniczego krwi oraz przeprowadzić badanie fizykalne, biorąc pod
uwagę przeciwwskazania (patrz punkt 4.3) oraz ostrzeżenia (patrz punkt 4.4). Ważne jest zwrócenie
11
uwagi kobiety na informacje dotyczące zakrzepicy żył i tętnic, w tym na ryzyko stosowania produktu
leczniczego Bonadea w porównaniu z innymi złożonymi hormonalnymi środkami antykoncepcyjnymi,
objawy żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej oraz zaburzeń zakrzepowo-zatorowych tętnic, znane
czynniki ryzyka oraz co należy robić w przypadku podejrzenia zakrzepicy.
Należy również polecić kobietom dokładne przeczytanie ulotki i stosowanie się do znajdujących się w
niej zaleceń. Częstość i rodzaj badań powinny zostać dobrane na podstawie przyjętych standardów
postępowania i dostosowane do każdej pacjentki.
Należy poinformować kobiety, że hormonalne środki antykoncepcyjne nie chronią przed zarażeniem
wirusem HIV (AIDS) oraz innym chorobami przenoszonymi drogą płciową.
Bardziej wyraźną poprawę w zakresie objawów trądziku zazwyczaj obserwuje się dopiero po 3 cyklu.
Zmniejszenie skuteczności
Skuteczność doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych może być zmniejszona w przypadku
np. pominięcia tabletki (patrz punkt 4.2), w przypadku wystąpienia zaburzeń żołądkowo-jelitowych
(patrz punkt 4.2) lub podczas równoczesnego stosowania innych produktów leczniczych (patrz punkt
4.5).
Zmniejszenie kontroli cyklu
Podczas stosowania jakichkolwiek doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych, głównie w
okresie pierwszych miesięcy stosowania, może pojawić się nieregularne krwawienie (plamienie lub
krwawienie śródcykliczne). Z tego powodu, poszukiwanie przyczyn nieregularnego krwawienia
należy rozpocząć po upływie przerwy adaptacyjnej, wynoszącej w przybliżeniu trzy cykle.
Jeśli nieregularne krwawienie utrzymuje się lub pojawia się po okresie regularnych cykli, konieczne
jest wykluczenie przyczyn niehormonalnych i przeprowadzenie odpowiednich procedur
diagnostycznych, w celu wykluczenia przyczyn nowotworowych lub ciąży. Może to wymagać także
łyżeczkowania jamy macicy.
U niektórych kobiet może nie wystąpić krwawienie związane z odstawieniem podczas przerwy w
stosowaniu tabletek. Jeśli doustny złożony produkt antykoncepcyjny stosowany jest zgodnie z
zaleceniami określonymi w punkcie 4.2, ciąża nie jest prawdopodobna. Jeśli jednak doustny złożony
produkt antykoncepcyjny nie był stosowany regularnie przed pierwszym niewystąpieniem krwawienia
lub gdy krwawienie z odstawienia nie pojawiło się dwukrotnie, przed dalszym stosowaniem doustnego
złożonego produktu antykoncepcyjnego należy wykluczyć ciążę.
Ten produkt leczniczy zawiera laktozę jednowodną. Pacjentki z rzadko występującą dziedziczną
nietolerancją galaktozy, brakiem laktazy lub zespołem złego wchłaniania glukozy-galaktozy nie
powinny stosować tego produktu leczniczego.
Ten produkt leczniczy zawiera mniej niż 1 mmol sodu (23 mg) na tabletkę, to znaczy lek uznaje się za
„wolny od sodu”.
4.5. Interakcje z innymi produktami leczniczymi i inne rodzaje interakcji
Uwaga: należy zapoznać się z informacjami dotyczącymi innych stosowanych jednocześnie
produktów leczniczych, aby rozpoznać możliwe interakcje.
Wpływ innych produktów leczniczych na działanie produktu leczniczego Bonadea
Mogą wystąpić interakcje z produktami leczniczymi indukującymi wątrobowe enzymy mikrosomalne,
których następstwem może być zwiększenie klirensu hormonów płciowych, i które mogą prowadzić
do krwawienia śródcyklicznego i (lub) nieskuteczności doustnego produktu antykoncepcyjnego.
Postępowanie
12
Indukcja enzymów może wystąpić po kilku dniach leczenia. Maksymalna indukcja enzymów
występuje na ogół w ciągu kilku tygodni. Po zaprzestaniu leczenia indukcja enzymów może
utrzymywać się przez około 4 tygodnie.
Leczenie krótkoterminowe
Kobiety leczone produktami leczniczymi indukującymi enzymy powinny stosować mechaniczną lub
inną metodę antykoncepcji oprócz złożonego doustnego produktu antykoncepcyjnego. Dodatkowe
metody muszą być stosowane podczas całego okresu terapii skojarzonej oraz przez 28 dni po
zakończeniu leczenia.
Jeśli leczenie trwa dłużej niż przyjmowanie tabletek z bieżącego opakowania złożonego doustnego
produktu antykoncepcyjnego, następne opakowanie należy rozpocząć zaraz po poprzednim, bez
stosowania zwyczajowej przerwy w przyjmowaniu tabletek.
Leczenie długoterminowe
U kobiet długotrwale przyjmujących produkty lecznicze indukujące enzymy wątrobowe zaleca się
stosowanie innej, niehormonalnej metody zapobiegania ciąży.
Następujące interakcje opisywano w literaturze:
Produkty lecznicze zwiększające klirens złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych
(zmniejszające skuteczność produktu antykoncepcyjnego poprzez indukcję enzymów) np.
Barbiturany, bosentan, karbamazepina, fenytoina, prymidon, ryfampicyna, produkty lecznicze
stosowane w leczeniu zakażeń wirusem HIV - rytonawir, newirapina, efawirenz, oraz prawdopodobnie
również felbamat, gryzeofulwina, okskarbazepina, topiramat oraz produkty ziołowe zawierające ziele
dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum).
Produkty lecznicze wywierające zmienny wpływ na klirens złożonych doustnych produktów
antykoncepcyjnych
Jednoczesne stosowanie złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych z inhibitorami proteazy
HIV/HCV i nienukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazymoże zwiększać lub zmniejszać
stężenie estrogenu lub progestagenów w osoczu. W niektórych przypadkach zmiany te mogą mieć
znaczenie kliniczne.
Dlatego w przypadku jednoczesnego stosowania produktów leczniczych przeciwko HIV/HCV należy
uwzględnić możliwe interakcje oraz odpowiednie zalecenia. W przypadku wątpliwości, u kobiet
leczonych inhibitorami proteazy lub nienukleozydowymi inhibitorami odwrotnej transkryptazy należy
stosować dodatkową, mechaniczną metodę antykoncepcji.
Produkty lecznicze zmniejszające klirens złożonych doustnych produktów antykoncepcyjnych
(inhibitory enzymów)
Dienogest jest substratem cytochromu P450 (CYP) 3A4.
Znaczenie kliniczne możliwych interakcji z inhibitorami enzymów pozostaje nieznane.
Równoczesne stosowanie silnych lub umiarkowanych inhibitorów CYP3A4, takich jak azolowe leki
przeciwgrzybicze (np. itrakonazol, worykonazol, flukonazol), werapamil, makrolidy (np.
klarytromycyna, erytromycyna), diltiazem i sok grejpfrutowy może zwiększać stężenie estrogenów lub
progestagenów lub obu substancji w osoczu.
Dawki etorykoksybu wynoszące od 60 do 120 mg/dobę podawane równocześnie ze złożonym
doustnym produktem antykoncepcyjnym zawierającym 0,035 mg etynyloestradiolu, spowodowały
zwiększenie stężenia etynyloestradiolu w osoczu od 1,4 do 1,6-krotnie.
Podczas jednoczesnego stosowania hormonalnych środków antykoncepcyjnych i antybiotyków, takich
jak: penicyliny i tetracykliny, odnotowano przypadki wystąpienia ciąż. Jednak mechanizm tego
działania nie został wyjaśniony.
Oddziaływanie produktu leczniczego Bonadea na inne produkty lecznicze
Doustne antykoncepcyjne produkty lecznicze mogą wpływać na metabolizm niektórych innych
substancji czynnych. Zatem stężenia osoczowe jak i tkankowe tych substancji mogą zarówno
zwiększyć się (np. cyklosporyna) jak i ulec zmniejszeniu (np. lamotrygina).
13
Jednak na podstawie badań in vitro, hamowanie enzymów CYP przez dienogest jest mało
prawdopodobne w dawkach terapeutycznych.
In vitro, etynyloestradiol jest odwracalnym inhibitorem CYP2C19, CYP1A1 i CYP1A2 jak również
inhibitorem mechanizmu opartego na CYP3A4/5, CYP2C8 i CYP2J2.
Dane kliniczne sugerują, że etynyloestradiol spowalnia klirens substratów CYP1A2, co prowadzi do
niewielkiego (np. teofilina) lub umiarkowanego (np. tyzanidyna) zwiększenia ich stężenia w osoczu.
Interakcje farmakodynamiczne
Podczas badań klinicznych u pacjentów leczonych z powodu zakażenia wirusem zapalenia wątroby
typu C (HCV) produktami leczniczymi zawierającymi ombitaswir z parytaprewirem i rytonawirem
oraz dazabuwir z rybawiryna lub bez, zwiększenie aktywności aminotransferaz (AlAT) do wartości
ponad pięciokrotnie większych niż górna granica normy występowało znacząco częściej u kobiet
stosujących produkty lecznicze zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne produkty
antykoncepcyjne. Dodatkowo, również u pacjentów leczonych glekaprewirem z pibrentaswirem lub
sofosbuwirem z welpataswirem i woksylaprewirem, obserwowano zwiększenie aktywności AlAT u
kobiet stosujących leki zawierające etynyloestradiol, takie jak złożone hormonalne środki
antykoncepcyjne (patrz punkt 4.3). Z tego względu, pacjentki stosujące produkt leczniczy Bonadea
przed rozpoczęciem terapii tymi skojarzeniami leków przeciwwirusowych, muszą zastosować inną,
alternatywną metodę antykoncepcji (np. antykoncepcję zawierającą wyłącznie progestagen lub metody
niehormonalne). Stosowanie produktu leczniczego Bonadea można wznowić po 2 tygodniach od
zakończenia leczenia tymi połączeniami leków przeciwwirusowych.
Badania laboratoryjne
Stosowanie antykoncepcji hormonalnej może wpływać na wyniki niektórych badań laboratoryjnych,
w tym na parametry biochemiczne czynności wątroby, tarczycy, nadnerczy i nerek, osoczowe stężenia
białek (nośnikowych), np. globuliny wiążącej kortykosteroidy oraz frakcji lipidowych i (lub)
lipoproteinowych osocza, parametry metabolizmu węglowodanów oraz parametry układu krzepnięcia
i fibrynolizy. Zmienione wyniki badań laboratoryjnych zazwyczaj jednak pozostają w granicach
wartości prawidłowych.
4.6 Wpływ na płodność, ciążę i laktację
Ciąża
Produktu leczniczego Bonadea nie należy stosować w okresie ciąży. Jeśli pacjentka zajdzie w ciążę
podczas przyjmowania produktu leczniczego Bonadea, musi przerwać stosowanie produktu
leczniczego. Obszerne badania epidemiologiczne nie wykazały jednak zwiększonego ryzyka
występowania wad wrodzonych u noworodków, których matki przyjmowały doustne złożone
produkty antykoncepcyjne w okresie poprzedzającym zajście w ciążę, ani działania teratogennego w
przypadkach, w których doustne złożone produkty antykoncepcyjne były nieumyślnie przyjmowane w
okresie wczesnej ciąży.
Podejmując decyzję o ponownym rozpoczęciu stosowania produktu leczniczego Bonadea należy
wziąć pod uwagę zwiększone ryzyko żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej u kobiet w okresie
poporodowym (patrz punkty 4.2 i 4.4).
Karmienie piersią
Doustne złożone produkty antykoncepcyjne mogą wpływać na laktację, zmniejszając ilość i skład
wydzielanego mleka. Z tego względu, doustne złożone produkty antykoncepcyjne nie powinny być
stosowane w okresie karmienia piersią, do momentu odstawienia dziecka od piersi. Niewielkie ilości
steroidów antykoncepcyjnych i (lub) ich metabolitów mogą przenikać do mleka matek karmiących.
14
4.7 Wpływ na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn
Nie przeprowadzono badań nad wpływem na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn.
Nie zaobserwowano wpływu produktu leczniczego Bonadea na zdolność prowadzenia pojazdów i
obsługiwania maszyn.
4.8 Działania niepożądane
Podsumowanie danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania
Najczęściej zgłaszanymi działaniami niepożądanymi u kobiet, które stosowały Bonadea jako doustny
środek antykoncepcyjny lub w leczeniu trądziku o umiarkowanym nasileniu są ból głowy i ból piersi.
Występują one u ≥ 1% kobiet.
Ciężkie działania niepożądane to tętnicze zaburzenia zakrzepowo-zatorowe i żylna choroba
zakrzepowo-zatorowa.
Częstość występowania działań niepożądanych zgłaszanych w badaniach klinicznych (N = 4942) z
produktem leczniczym zawierającym etynylestradiol i dienogest, w obu wskazaniach, podsumowano
w tabeli poniżej. W obrębie każdej grupy o określonej częstości występowania, działania niepożądane
są wymienione zgodnie ze zmniejszającym się nasileniem.
W poniższej tabeli przedstawiono działania niepożądane produktu leczniczego zawierającego
kombinację etynyloestradiolu i dienogestu, podzielone na grupy zgodnie z klasyfikacją układów i
narządów MedDRA i częstością ich występowania: często (1/100 do <1/10); niezbyt często (≥1/1 000
do <1/100); rzadko (≥1/10 000 do < 1/1 000).
Inne działania niepożądane zidentyfikowane podczas nadzoru po wprowadzeniu do obrotu, dla
których częstość występowania nie została oszacowana, są wymienione w kolumnie jako częstość
"nieznana".
Klasyfikacja układów i narządów
wg MedDRA Częstość Działanie niepożądane
Zakażenia i zarażenia
pasożytnicze
niezbyt często
zapalenie pochwy, zapalenie sromu i
pochwy, kandydoza pochwy lub inne
zakażenia grzybicze sromu i pochwy
rzadko
zapalenie jajników i jajowodów,
zakażenie dróg moczowych, zapalenie
pęcherza, zapalenie sutka, zapalenie
szyjki macicy, zakażenia grzybicze,
kandydozy, opryszczka jamy ustnej,
grypa, zapalenie oskrzeli, zapalenie
zatok, zakażenia górnych dróg
oddechowych, infekcja wirusowa
Nowotwory łagodne,
złośliwe i nieokreślone
(w tym torbiele i polipy)
rzadko mięśniak gładki macicy, tłuszczak piersi
Zaburzenia krwi i układu
chłonnego rzadko niedokrwistość
Zaburzenia układu immunologicznego
rzadko nadwrażliwość
nieznana nasilenie objawów dziedzicznego lub
nabytego obrzęku naczynioruchowego
Zaburzenia endokrynologiczne rzadko wirylizm
15
Zaburzenia metabolizmu i odżywiania niezbyt często zwiększony apetyt
rzadko anoreksja
Zaburzenia psychiczne
niezbyt często obniżenie nastroju,
rzadko
depresja,
zaburzenia psychiczne,
bezsenność,
zaburzenia snu,
agresja
nieznana
zmiany nastroju,
zmniejszenie libido,
zwiększenie libido
Zaburzenia układu nerwowego
często ból głowy
niezbyt często zawroty głowy, migrena
rzadko
udar mózgu,
zaburzenia krążenia mózgowego,
dystonia
Zaburzenia oka
rzadko
zespół suchego oka,
podrażnienie oczu,
oscylopsja,
zaburzenia widzenia
nieznana nietolerancja soczewek kontaktowych
Zaburzenia ucha i błędnika rzadko
nagła utrata słuchu, szumy uszne,
zawroty głowy, zaburzenia słuchu,
Zaburzenia serca rzadko
zaburzenia układu sercowonaczyniowego, tachykardia1
Zaburzenia naczyniowe
niezbyt często nadciśnienie, niedociśnienie
rzadko
żylna choroba zakrzepowo-zatorowa i
tętnicze zaburzenia zakrzepowozatorowe, zakrzepowe zapalenie żył,
nadciśnienie rozkurczowe, ortostatyczne
zaburzenia krążenia, uderzenia gorąca,
żylaki, zaburzenia żył, ból żył
Zaburzenia układu oddechowego, klatki
piersiowej i śródpiersia rzadko astma,
hiperwentylacja
16
Zaburzenia żołądka i jelit
niezbyt często ból brzucha2
, nudności, wymioty,
biegunka
rzadko
zapalenie błony śluzowej żołądka,
zapalenie jelit, niestrawność
Zaburzenia skóry i tkanki podskórnej
niezbyt często trądzik, łysienie, wysypka3
, świąd4
rzadko
alergiczne zapalenie skóry, atopowe
zapalenie skóry i (lub) neurodermit,
wyprysk, łuszczyca, nadmierne pocenie
się, ostuda, zaburzenia pigmentacji i
(lub) przebarwienia, łojotok, łupież,
hirsutyzm, zaburzenia skóry, reakcje
skórne, objaw „skórki pomarańczowej”,
naczyniak gwiaździsty
nieznana
pokrzywka, rumień guzowaty, rumień
wielopostaciowy
Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe i
tkanki łącznej rzadko
ból pleców, dolegliwości układu
mięśniowo-szkieletowego, bóle mięśni,
ból kończyn
Zaburzenia układu rozrodczego i piersi
często ból piersi5
,
niezbyt często
nieprawidłowe krwawienia z
odstawienia6
, krwawienie
śródcykliczne7
, powiększenie piersi8
,
obrzęk piersi, bolesne miesiączkowanie,
upławy, torbiel jajnika, ból w miednicy
rzadko
dysplazja szyjki macicy, torbiele
przydatków macicy, ból przydatków
macicy, torbiel piersi, torbiele
fibroidalne piersi, dyspareunia,
mlekotok, zaburzenia, miesiączkowania
nieznana wydzielina z piersi
Zaburzenia wrodzone, rodzinne i
genetyczne rzadko ujawnienie obecności dodatkowej piersi
17
Zaburzenia ogólne i stany w miejscu
podania niezbyt często zmęczenie9
rzadko
ból w klatce piersiowej, obrzęki
obwodowe, choroby grypopodobne,
zapalenie, gorączka, drażliwość
nieznana zatrzymanie płynów
Badania diagnostyczne Niezbyt często zmiana masy ciała10
rzadko
zwiększenie stężenia triglicerydów we
krwi,
hipercholesterolemia
1 w tym zwiększona częstość pracy serca
2 w tym bóle w górnej i dolnej części brzucha, dyskomfort i (lub) wzdęcie
3 w tym wysypka plamista
4 w tym świąd uogólniony
5 w tym dyskomfort i tkliwość piersi
6 w tym menorrhagia, hypomenorrhoea, oligomenorrhoea i brak miesiączki
7 w tym krwawienie z pochwy, krwawienie i krwotok maciczny
8 w tym przekrwienie i obrzmienie piersi
9 w tym astenia i złe samopoczucie
10 w tym zwiększenie, zmniejszenie i wahania masy ciała
*Częstość występowania oszacowana na podstawie badań epidemiologicznych z udziałem grupy
złożonych środków antykoncepcyjnych.
„Żylne i tętnicze zdarzenia zakrzepowo-zatorowe” obejmują następujące jednostki medyczne:
zamknięcie obwodowych żył głębokich, zakrzepica i zator / zamknięcie naczyń płucnych, zakrzepica,
zator i zawał / zawał mięśnia sercowego / incydenty naczyniowo-mózgowe nie określone jako
zdarzenie związane z krwawieniem
Opis wybranych działań niepożądanych
U kobiet stosujących złożone hormonalne środki antykoncepcyjne odnotowano zwiększone ryzyko
zakrzepicy żył i tętnic oraz zdarzeń zakrzepowo-zatorowych, w tym zawału mięśnia sercowego,
udaru, przemijającego napadu niedokrwiennego, zakrzepicy żylnej oraz zatorowości płucnej, zostały
one szerzej omówione w punkcie 4.4.
Działania niepożądane, o bardzo niskiej częstotliwości lub o opóźnionym występowaniu objawów,
które są uznawane za związane z grupą złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych zostały
wymienione poniżej (patrz również punkt 4.3 i 4.4):
Nowotwory
• Liczba przypadków rozpoznania raka piersi u kobiet stosujących złożone doustne środki
antykoncepcyjne jest nieznacznie zwiększona. W związku z tym, że rak piersi występuje rzadko u
kobiet w wieku poniżej 40 lat to liczba rozpoznań jest niewielka w stosunku do całkowitego ryzyka
raka piersi. Związek przyczynowo-skutkowy raka piersi ze złożonymi doustnymi środkami
antykoncepcyjnymi nie jest znany.
• guzy wątroby (łagodne i złośliwe)
Inne stany
• Zwiększone ryzyko zapalenia trzustki podczas stosowania złożonych doustnych środków
antykoncepcyjnych u kobiet z hipertriglicerydemią
• Nadciśnienie tętnicze
• Wystąpienie lub pogorszenie objawów, których związek ze stosowaniem złożonych doustnych
środków antykoncepcyjnych nie jest rozstrzygnięty: żółtaczka i (lub) świąd związane z cholestazą,
kamica pęcherzyka żółciowego, porfiria, toczeń rumieniowaty układowy, zespół hemolityczno
18
mocznicowy, pląsawica Sydenhama, opryszczka ciężarnych, otoskleroza związana z utratą słuchu, rak
szyjki macicy
• Zaburzenia funkcji wątroby
• Zmiany w tolerancji glukozy lub wpływ na insulinooporność obwodową
• Choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego
• Ostuda
Interakcje
Krwawienie śródcykliczne i (lub) nieskuteczność działania antykoncepcyjnego może być wynikiem
interakcji innych produktów leczniczych (induktorów enzymatycznych) z antykoncepcją doustną
(patrz punkt 4.5).
Zgłaszanie podejrzewanych działań niepożądanych
Po dopuszczeniu produktu leczniczego do obrotu istotne jest zgłaszanie podejrzewanych działań
niepożądanych. Umożliwia to nieprzerwane monitorowanie stosunku korzyści do ryzyka stosowania
produktu leczniczego. Osoby należące do fachowego personelu medycznego powinny zgłaszać
wszelkie podejrzewane działania niepożądane za pośrednictwem Departamentu Monitorowania
Niepożądanych Działań Produktów Leczniczych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych,
Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, Al. Jerozolimskie 181C, 02-222 Warszawa.
Tel.: + 48 22 49 21 301, faks: + 48 22 49 21 309, e-mail: ndl@urpl.gov.pl.
Działania niepożądane można zgłaszać również podmiotowi odpowiedzialnemu lub przedstawicielowi
podmiotu odpowiedzialnego.
4.9 Przedawkowanie
Nie ma doniesień o ciężkich działań niepożądanych po przedawkowaniu. Mogą wystąpić następujące
objawy: nudności, wymioty, krwawienie z odstawienia. Krwawienie z odstawienia może wystąpić
nawet u dziewcząt przed pierwszą miesiączką, jeśli omyłkowo przyjęły ten produkt leczniczy. . Nie
istnieje specyficzna odtrutka i należy zastosować leczenie objawowe.
5. WŁAŚCIWOŚCI FARMAKOLOGICZNE
5.1 Właściwości farmakodynamiczne
Grupa farmakoterapeutyczna: Hormony płciowe i modulatory układu płciowego;
progestageny i estrogeny - dawki stałe,
Kod ATC: G 03AA16
Działanie antykoncepcyjne doustnych złożonych produktów antykoncepcyjnych (COC, ang.
Combined Oral Contraceptive) opiera się na współdziałaniu różnych czynników. Najważniejszym z
nich jest hamowanie owulacji i zmiana śluzu szyjkowego.
W badaniu przeprowadzonym po wprowadzeniu do obrotu (PASS) wykazano, że częstość wystąpienia
żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej wynosi od 7 do 10 na 10 000 kobietolat dla kobiet stosujących
małą dawkę estrogenów w złożonych doustnych środkach antykoncepcyjnych (poniżej 50
mikrogramów etynyloestradiolu). Najnowsze dane wskazują, że częstość wystąpienia żylnej choroby
zakrzepowo-zatorowej wynosi około 4 na 10 000 kobietolat dla kobiet, które nie są w ciąży, a które
nie stosują złożonych doustnych środków antykoncepcyjnych i wynosi od 20 do 30 u kobiet w ciąży
lub po porodzie.
Poza zapobieganiem ciąży, COC posiadają również inne korzystne właściwości, które oprócz działań
niepożądanych (patrz punkty 4.8 oraz 4.4), mogą być przydatne w podejmowaniu decyzji o wyborze
tej metody antykoncepcji. Cykl staje się bardziej regularny, miesiączka jest często mniej bolesna, a
krwawienie mniej obfite. Z tego względu występowanie niedoboru żelaza może być zmniejszone.
Składnik progestagenowy produktu leczniczego Bonadea, dienogest, jest silną substancją o działaniu
progestagennym, uważaną za jedyną pochodną nortestosteronu o działaniu antyandrogennym.
19
Dowody działania antyandrogennego uzyskano w badaniu klinicznym z udziałem pacjentek chorych
na zapalną postać trądziku pospolitego.
Dienogest wykazuje także korzystne działanie na profil lipidów zwiększając stężenie frakcji HDL.
Ponadto, udokumentowano zmniejszenie ryzyka wystąpienia raka endometrium i jajnika. Poza tym,
COC w dużych dawkach (0,05 mg etynyloestradiolu) zmniejszają częstość występowania torbieli
jajnika, choroby zapalnej w obrębie miednicy mniejszej, łagodnych guzów sutka i ciąży
pozamacicznej. Dotychczas nie zostało potwierdzone, czy powyższe dotyczy także COC stosowanych
w małych dawkach.
5.2 Właściwości farmakokinetyczne
Dienogest
Wchłanianie
Po podaniu doustnym, dienogest jest szybko i niemal całkowicie wchłaniany. Maksymalne stężenie w
osoczu równe 51 ng/ml jest osiągane po 2,5 godzinach od podania pojedynczej dawki.
Dostępność biologiczna w połączeniu z etynyloestradiolem wynosi około 96%.
Dystrybucja
Dienogest wiąże się z albuminami surowicy krwi, a nie wiąże się z białkiem transportowym dla
hormonów płciowych (SHBG, ang. sex hormone binding globulin) ani białkiem wiążącym
kortykosteroidy (CBG, ang. corticosteroid binding globulin). Około 10 % całkowitego stężenia w
surowicy krwi występuje w postaci niezwiązanego steroidu, a 90 % wiąże się niespecyficznie z
albuminami. Zwiększenie stężenia SHBG wywołane przez etynyloestradiol nie wpływa na wiązanie
dienogestu z białkami surowicy. Objętość dystrybucji dienogestu wynosi 37 do 45 l.
Metabolizm
Dienogest metabolizowany jest głównie na drodze hydroksylacji i sprzęgania z tworzeniem
metabolitów nieaktywnych endokrynologicznie. Metabolity te są szybko usuwane z osocza, dlatego w
ludzkim osoczu nie stwierdza się metabolitów poza dienogestem w postaci niezmienionej. Klirens
całkowity po podaniu pojedynczej dawki wynosi 3,6 l/godzinę.
Eliminacja
Stężenie dienogestu w surowicy krwi zmniejsza się z okresem półtrwania wynoszącym około
8,5-10,8 godzin. Tylko niewielka ilość dienogestu jest wydalana w niezmienionej postaci z moczem.
Metabolity są wydalane z moczem i żółcią w stosunku 3:1. Okres półtrwania wydalania metabolitów
wynosi 14,4 godzin.
Liniowość lub nieliniowość
Na farmakokinetykę dienogestu nie wpływa stężenie SHBG. Po zastosowaniu dawki dobowej,
stężenie w surowicy zwiększa się około 1,5 razy, a stan stacjonarny osiągany jest po około 4 dobach.
Etynyloestradiol
Wchłanianie
Po podaniu doustnym, etynyloestradiol jest szybko i całkowicie wchłaniany. Maksymalne stężenie w
surowicy krwi równe około 67 pg/ml jest osiągane w czasie 1,5-4 godzin. Podczas wchłaniania i
efektu pierwszego przejścia przez wątrobę, etynyloestradiol jest w znacznym stopniu metabolizowany,
co daje średnią dostępność biologiczną po podaniu doustnym wynoszącą około 44%.
20
Dystrybucja
Etynyloestradiol jest w znacznym stopniu, lecz niespecyficznie wiązany z albuminami surowicy
(około 98%) i powoduje zwiększenie stężenia białka SHBG w surowicy krwi. Objętość dystrybucji
wynosi około 2,8-8,6 l/kg.
Metabolizm
Etynyloestradiol w znaczącym stopniu ulega metabolizmowi pierwszego przejścia w jelicie i wątrobie.
Etynyloestradiol jest głównie metabolizowany na drodze hydroksylacji pierścienia aromatycznego,
jednak powstaje również wiele metabolitów hydroksylowanych i metylowanych, występujących
w postaci wolnej oraz związanej z kwasem glukuronowym i siarkowym. Klirens metaboliczny
etynyloestradiolu wynosi około 5 ml/min/kg.
In vitro, etynyloestradiol jest odwracalnym inhibitorem enzymów CYP2C19, CYP1A1 i CYP1A2 jak
również nieodwracalnym inhibitorem CYP3A4/5, CYP2C8 i CYP2J2.
Eliminacja
Stężenie etynyloestradiolu zmniejsza się w dwóch fazach, charakteryzowanych przez okresy
półtrwania wynoszące około 1 godzinę i 10-20 godzin. Etynyloestradiol w postaci niezmienionej nie
jest wydalany, a jego metabolity są wydalane z moczem i żółcią w stosunku 4:6. Okres półtrwania
wydalania metabolitu wynosi około 1 doby.
Liniowość lub nieliniowość
Stan stacjonarny jest osiągany podczas drugiej połowy cyklu leczenia, kiedy stężenie produktu
leczniczego w surowicy jest dwukrotnie większe w porównaniu z dawką pojedynczą.
5.3. Przedkliniczne dane o bezpieczeństwie
Dane niekliniczne wynikające z konwencjonalnych badań farmakologicznych dotyczących badań
toksyczności po podaniu wielokrotnym, genotoksyczności, potencjalnego działania rakotwórczego
oraz toksycznego wpływu na rozród i rozwój potomstwa nie ujawniają żadnego szczególnego
zagrożenia dla człowieka. Należy jednak pamiętać, że steroidowe hormony płciowe mogą stymulować
wzrost niektórych tkanek i nowotworów hormonozależnych.
6. DANE FARMACEUTYCZNE
6.1 Wykaz substancji pomocniczych
Rdzeń tabletki:
Laktoza jednowodna
Skrobia kukurydziana
Powidon
Karboksymetyloskrobia sodowa (typ A)
Magnezu stearynian
Otoczka:
AquaPolish white 014.17 MS zawierający:
Hypromeloza (E 464)
Hydrokyspropyloceluloza (E 463)
Talk (E 553b)
Olej bawełniany uwodorniony
Tytanu dwutlenek (E 171)
6.2 Niezgodności farmaceutyczne
Nie dotyczy.
21
6.3 Okres ważności
3 lata
6.4 Specjalne środki ostrożności podczas przechowywania
Nie przechowywać w temperaturze powyżej 30°C.
6.5 Rodzaj i zawartość opakowania
Tabletki powlekane produktu leczniczego Bonadea są pakowane w termoformowane blistry z twardej
folii PVC/PVDC i zgrzewanej folii aluminiowej.
Wielkości opakowań:
1 × 21 tabletek powlekanych
3 × 21 tabletek powlekanych
Nie wszystkie wielkości opakowań muszą znajdować się w obrocie.
6.6 Specjalne środki ostrożności dotyczące usuwania i przygotowania produktu leczniczego
do stosowania
Wszelkie niewykorzystane resztki produktu leczniczego lub jego odpady należy usunąć zgodnie z
lokalnymi przepisami.
7. PODMIOT ODPOWIEDZIALNY POSIADAJĄCY POZWOLENIE NA
DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Zentiva k.s., U kabelovny 130, Dolní Měcholupy, 102 37 Prague 10, Republika Czeska
8. NUMER POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO OBROTU
Pozwolenie nr: 19762
9. DATA WYDANIA PIERWSZEGO POZWOLENIA NA DOPUSZCZENIE DO
OBROTU I DATA PRZEDŁUŻENIA POZWOLENIA
Data wydania pierwszego pozwolenia na dopuszczenie do obrotu: 22 luty 2012
Data ostatniego przedłużenia pozwolenia: 10 stycznia 2017
10. DATA ZATWIERDZENIA LUB CZĘŚCIOWEJ ZMIANY TEKSTU
CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO
12/2022