Wysokie GGTP - przyczyny podwyższonego GGTP
GGTP, czyli gamma-glutamylotranspeptydaza, jest enzymem występującym w komórkach wielu narządów i dlatego może być podwyższony w różnych chorobach narządów, takich jak wątroba, nerki, mięśnie.
Jednak u około 10% pacjentów obserwuje się wzrost GGTP bez jasnej przyczyny. Może być związany z otyłością, cukrzycą, hiperlipidemią, nadczynnością tarczycy. Rzadziej występuje w chorobach nerek, ostrym zapaleniu trzustki, chorobie wieńcowej, po zawale serca i w anoreksji. Najczęściej podwyższone wartości GGTP oznaczają chorobę miąższu wątroby lub długotrwałe nadużywanie alkoholu.
Aktywność GGTP może być zwiększona przy uszkodzeniach komórek wątroby, polekowych i alkoholowych. GGTP ma dużą czułość, dlatego nawet niewielkie zaburzenia funkcjonowania wątroby mogą spowodować wzrost aktywności tego enzymu. GGTP może być wskaźnikiem cholestazy, czyli zastoju żółci. Gdy występuje blokada odpływu żółci, GGTP wzrasta, podobnie jak inne wskaźniki cholestazy - bilirubina, fosfataza alkaliczna (ALP). Wzrost aktywności GGTP może wystąpić w rzadkiej chorobie autoimmunologicznej, jak pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych (PSC), zwłaszcza u młodych osób.
Jednak zwykle zwiększona aktywność GGTP bez wzrostu ALP jest spowodowana przez alkohol, leki (np. przeciwpadaczkowe, ryfampicyna, furosemid, metotreksat) lub kwasy tłuszczowe. Przy wzroście GGTP bez jasnej przyczyny lekarz zleca odpowiednią diagnostykę, w tym badania laboratoryjne funkcjonowania wątroby oraz badania obrazowe, takie jak USG brzucha. W razie potrzeby wykonywane są także inne badania, np. rezonans magnetyczny, ultrasonografia. Proponowana jest ocena ALP i dalsza diagnostyka obrazowa przy podejrzeniu cech cholestazy.